DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 8-9/1886 str. 14 <-- 14 --> PDF |
— 350 — Sa izradbom za palenje potrebitih bukovih drva započima se u mjesecu ožujku i travnju tako, da se sa samim paleiijem ugljena u svibuju započeti m~ mogne, koji posao onda do konca listopada traje. Za palenje ugljena izradjuju se ciepanice od 1´5 m. duljine, tako da na jedan metar duljine IV2 prostornih metra drva odpada. Ugljen pali se medjutim takođjer i iz oblica i granja. U kr. šumariji begovo-razdoljskoj, jest kupac obvezan grane do 3 cm. debljine za paljenje ugljena uporabiti. Za izradbu jednoga metra duljine sa sadržajem 1-5 prostornog metra plaća se 0*33 — 0*38 fr. Početkom mjeseca svibuja dolaze radnici, koji ugljen pale, te zovu „paliri´´´ iz Hreljina ili Kastve. Družtvo sastoji od 8—12 momaka, a požmu raditi nakon što su si kolibu, sanice, grablje i mjesta za ugljenike priredili, pripravljajuć si mjesto za ugljenik, ovo mora biti posve ravno i zauzimati prostor od 100 —120 m. Ako je mjesto za ugljenik odabrano na kojem obronku, mora. se prije svega ugljevište izkopanjem jeđae polovine i nasipanjem druge polovine izravnati, da bude tlo rahlo i da zrak propušća, mora se na 40 cm. dubljine tlo prokopati. Kada su „paliri" kopišća priredili, zapo6rau sa dovažanjem drva; da nemoraju drva uz brdo i predaleko voziti, načine si toliko ugljevnika, da vazda drva nizbrdo voziti mogu, a ne preko 400 m. daljine. Jedno družtvo imade iO—12 kopišća. Drva se dovažaju do kopišća na sanicah. Da nebuđe dovažanje teretno, najvole paliri umjereni pad^ kod jakog pada je radniku, osobito za kišovitog vremena težko sanice suzdržavati. Ugljen pali se u jur spomenutih sumah, u stojećih ugljenicih, kojisu3´2 metra visoki. Ugljenici slažu se sljedećim načinom: u sredini kopišća zataknu se 4 motke, koje šuplji otvor za upalenje ugljenika sačinjavaju — za prva dva reda drva upotrebljuju se cjepanice i oblici, doćim se kapa ugljenika složi od grana, koje paliri na potrebitu duljinu iz one od 1-5 m. sasjeku. Drva se ili gotova primaju ili se pako (kako to i kod kr. šumarije begovorazdoljske biva) premjerba uporabljenih drva u složenom ugljeniku po obli6ku .1 . .Q´ X V sadržaj — 25-12 ~~ ´^*´/^ proračunava, gdje nam označuje: 0 =-dolnji obseg ugljenika V ^ visina ^^ 25-12 == 8 T TT =-8 X 3-14 Pošto obseg ovdašnjih ugljenika obično 30—36 m. mjeri, to im je sadržaj110-158-5 m. drva. Kada je ugljenik složen, obloži se suhim lišćem (Sušanj) i travom, koji se sloj jošte i tankim slojem zemlje pokrije. =^ OYi paliri zovu ugljenik kopom 1 mjesto za ngljenik kopišcem |