DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 8/1920 str. 25 <-- 25 --> PDF |
Stališke vijesti. Važniji Članci o našem šumarstvu u inim časopisima . Agrarna reforma i šume.* I ako pitanje o šumama nije sastavni deo agrarnog pitanja, ipak ono s ovim stoji u tesnoj vezi i mora se jednovremeno ršiti, jer pored svakog većeg šumskog poseda ima i zemljišta za obradu i obratno. Po uredbi o ustrojstvu ministarstva za šumarstvo i rudarstvo n kraljevstvu S. H S. razlikuju se ove vrste šuma: državne, opštinske, seoske (zemljišnih zajednica), plemićke, poveljinske, imovno opštinske, zakladne, manastirske, crkvene, vakufske, vlastelinske, šume beneficija, nadarbtna i ostalih korporacija, rudarskih preduzeća i privatne. O tome, kako treba resiti pitanje šuma, postoje četiri razna mišljenja. Po prvom sve šume treba proglasiti za državne, a zadržati prava uživanja i služnosti sopstvenika i uživalaca. Po drugom sve veće komplekse šuma preko 500 ha treba oglasiti za državne, a ispod 500 ha prostora za pri.. lie i zadržati postojeće pravo. Po trećem treba razlikovati samo tri vrste šuma: državne, opštinske i privatne i po četvrtom treba ostati pri dosadanjoj podeli šuma i ne krnjiti niči;e pravo sopstvenosti. Prvo je mišljenje nezgodno, jer oglasiti sve šume za državne i zadržati prava uživanja u služnosti teško je izvodljivo, jer tada šuma ne bi bila u stanju, da odgovara namenjenim ciljevima. Jer dok država ima za cilj, da u šio većoj meri zadovolji svoj financijski interes i da od šuma stvori stalni izvor svog dohotka po principu trajnog gazdinstva, dotle uživaoc i ovlaštenici tih šuma teže, da zadovolje svoje interese, koji se nikad ne bi mogli poklop.ti sa intesesom države, a i šumsko gazdinstvo ne bi bilo u s´anju, da zadovolji interese obeju strana. — Isti bi slučaj bio i sa drugim mišljenjem, samo s tom razlikom, što bi se svi minimalni komplesi šuma ispod 500 ha. površine izuzeli iz kombinacije, a za ostale bi šume važilo isto pravilo. Treće bi mišljenje f po našem mišljenju bilo najpodesnije i najracionalnije za vršenje ovog pitanja, jer bi privatne šume sa punopravnim ´dokazima o svojini ispale iz komninacije, samo bi maksimum veličine tih šnma trebalo odrediti. Mi bismo bili za maksimalnu veličinu od 300 ha. Preko te veličine treba sve privatne šume oglasit´ za državne, a sopstven;cima dati naknadu u novcu. Sa sitnim i rasturenim šumama država nema računa, da se bavi, jer je teško njima privređivati, a uprava je pri tom veoma skupa. Oskudica je i u stručnom personalu. Maksimum treba da je * Beogradski „Trgovinski Glasnik" donio je prije nekog vremena ovaj kratki članak o tom, kako bi se imalo u vezi sa riješenjem agrarne reforme riješiti pitanje šuma velikog posjeda. Donoseći ga molimo g. g. drugove, da se opet tim pitanjem izvole malo pozabaviti, kako bi se ono što bolje raspravilo ; riješilo. Uredništvo. |
| ŠUMARSKI LIST 8/1920 str. 26 <-- 26 --> PDF |
188 prostor od 300 ha tako, da veliki posednici šuma, od kojih se veći delovi oduzimaju, ipak imaju pristojnu rentu. Od državnih šuma svima okolnim opštinama trebalo bi dati prema broju njihovog stanovništva potrebne prostorije šuma, iz kojih bi one mogle podmirivati svu potrebu u drvetu, kao glavnom šumskom proizvodu i u sporednim šumskim proizvodima, kao ispaši stoke, žiropaši i t. d. Na ovaj način, dodeljujući opštinama kao celini (sva pripadajuća sela) potrebne komplekse šuma, iskupila bi se prava uživanja na služnosti iz državnih šuma i ove bi onda bile u stanju, da zadovolje interese države Svima okolnim opštinama bez obzira, da li su one do sada imale svoju šumu ili ne, treba dati potrebne im komplekse, a gazdinstvo u njima poveriti državnoj upravi i kontroli i u njima zavesti trajno šumsko gazdinstvo i stvoriti mogućnosti, da šume stalno služe namenjenom cilju Prilikom izdvajanja državnih šuma treba iz njihovih granica exproprisati privatnu svojinu, ako bi je bilo, i zameniti je drugim parčetom na okrajku šume ili isplatiti u novcu, kako privatna svojina ne bi smetala racionalnom i intenzivnom gazdinstvu državnih šuma: Utrine i javne ispute treba smatrati kao šume i sa njima na ist1 način postupati i gde god je moguće obzirom na veću razvijenos* stočarstva treba ustupiti veću površinu utrine u interesu celine šume- Sve propale i isplošćene utrine treba staviti pod zabran i i posumiti ih veštački, te i na taj način povećati prostornost šuma. Prema ovom mišljenju nestalo bi šuma seoskih (zemljišnih zajednica) i ostalih korporacija. Sume rudarskih predi zeca, poveljinske i imovno opštinske su i inače državna svojina. Sve ostale napred izbrojane šume ostale bi, u koliko bi bile ispod 200 ha. površine, privatna svojina. Četvrto mišljenji može odpasti, jer ne vodi nikakvom rušenju šumskog pitanja. Po trećem mišljenju povlašćuju se naročito one opštine, koje se nalaze u neposrednoj blizini šuma i okolo ovih, što je sasvim i opravdano. Jer one su i do sada više ili manje bile gospodarisopstvenici izvesnih oeiova šuma ili su u ovim* imali prava uživanja i služnosti i ne bi bilo pravo lišavati ih tih prava, niti se i nihov opstanak i napredak može z^misiiti bez šuma. One su mahom stočarske i treba im ispusta za stoku, sem oga one se bave drvodeljstvom kao kućevnom industrijom i za to im treba dati materijala i omogućiti im opstanak rada i zaradu i uslove za blagostanje. Sem toga one kao komšije šuma uvek su tu, da budu čuvari tih šuma i pomažu državi u izvršenju svih radova u šumi. Njihovo je stanovništvo sta ni šumski radenik i za to ga treba i naročito povlastiti. Za ostale udaljenije seoske i varoške opštine treba organizovati eksploataciju u sopstvenoj režiji i njih snabdevati potrebmm materijalom u drvetu. Isto tako i siînu domaću industriju i zanatstvo, koje ne bi bilo u stanju, da uzima državne šume u vlastitu eksploataciju, i podmirivati ih redovno i stalno potrebnim materijalom, kako ovi ne bi bili prinuđeni da uvoze državni materijal sa strane. Na |