DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 12/1928 str. 5 <-- 5 --> PDF |
Dr. JOSIP BALEN: 0 KLIMATSKIM FAKTORIMA NA KRŠU 1 NJIHOVOM ODNOSU PREMA VJEŠTAČKOM ZAŠUMLJAVANJU.* N N a staništima Krša, jednako kao i na drugim staništima, dolazi uticaj klimatskih faktora do izražaja i s obzirom na tlo kao i s obzirom na vegetaciju. Otuda i važnost tih upliva po rad oko pošumljavanja Krša. Zato ćemo razmotriti i klimatske faktore ne samo u primorskoj zoni Krša, nego i na unutarnjem kontinentalnom Kršu. Već po svome smještaju, ovaj kontinentalni karakter negdje je intenzivniji a negdje slabiji. Po tome ćemo izložiti uticaj klimatskih faktora na tlo i na sastav prirodne vegetacije, te s time u vezi osvijetliti izbor onih vrsti drveta, koje su podesne za vještačko zašumljavanje. Prema tome naša će razmatranja obuhvatiti: I. Klimatske faktore na Kršu, II. Odnos između klimatskih faktora i zemljišta na Kršu III. Odnos između klimatskih faktora i prirodne vegetacije te izbor vrsta drveta za vještačko pošumljavanje Krša. I. KLIMATSKI FAKTORI NA KRŠU Kao klimatski faktori dolaze u obzir a) vazduh, b) insolacija, c) toplina, d) vlaga t. j . hydrometeori, e) vazdušna strujanja ili vjetrovi. O njima ćemo govoriti u opsegu, koji nam dozvoljava prostor, a prema podacima, koji nam stoje na raspolaganju. a) Vazduh. Ne ulazimo u promatranje onih najvažnijih gazova, čija je prisutnost u vazduhu od važnosti za život bilja, kiseonika i ugljičnog dvokisa. Pretpostavljamo, da kiseonik i ugljični dvokis dolaze uvijek u povoljnom kvantitetu, (l) Od ostalih sastavnih dijelova atmosfere od važnosti su za primorske krajeve Krša naročito solne čestice. Pojavljivanje solnih čestica na staništima Krša u tijesnoj je vezi sa djelovanjem vjetra. Vjetar ih sa morske površine prenosi u atmosferu, a odanle smjerom svoga kretanja na staništa vegetacije i na samu vege taciju i ondje taloži. Štetan uticaj solnih čestica na vegetaciju zapaža se u najbližoj primorskoj zoni. (Baška, Pag). No ovo pitanje treba svakako zasebnog studija kod nas, pa nam nije moguće da se na njemu zadržavamo. * Ovaj članak štampan je u francuskom jeziku u monografiji „Le Karst Yougoslave", Zagreb 1928. 463 |