DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 10/1932 str. 15 <-- 15 --> PDF |
analognim promatranjima, konstatujemo čak i to, da su često riječi »kvalifikacija « i »klasifikacija« skoro sinonimi. Klasificrati nešto, znači (u većini slučajeva) razvrstati prema kvaliteti. Dakle je razlika u značenju »klasa« i »razred« zaista velika. Pojedini razredi neke šume, koji se razlikuju jedan od drugog samo po starosti jesu li to klas e starosti ili razred i starosti? Odgovor se nameće sam. Prvi dobni razred nije bolji od drugog dobnog razreda ni III. od IV-og. Naprotiv mladi razredi (sa gledišta ekonomskog, finansijskog, trgovačkog) slabiji su od starijih, premda može biti, naravno, da je sastojina mlađeg razreda bolja u uzgojnom pogledu od starijeg, ali lošijeg odjela ili odsjeka iste šume. Ali se to ne pita. »Prvi« je to razred, zato, što je najmlađi, što je prvi po redu. Pojedine partije jedne šume s vremenom prelaze iz prvog razreda u drugi, isto tako kao što đak prelazi iz prvog razreda (ne klase) u drugi. Zato mi se čini, da onaj, koji je prvi upotrijebio u šumarskoj literaturi predratne Srbije termin »klasa starosti«, nije bio dobar poznavalac srpsko-hrvatskog (srpskog) jezika ili si nije dao truda, da pomisli kod prevođenja termina »Altersklasse« da tu mnogo bolje pristaje riječ »razred«. Osim toga pitanje unifikacije naše terminologije nije samo pitanje naučne važnosti, već i velikog nacionalnog značenja. I iz tog velikog značenja tih malih pitanja izvodim dva zaključka: 1. Načelno je pogrešno odbacivati i proganjati stranu riječ sam o zato, što je ona strana. Ali ako postoje dvije jednako dobre i u svakom pogledu identične riječi (jedna strana, a druga domaća), prednost bi morala imati domaća riječ. Ergo: kad bi izraz »klasa starosti« bio isto tako dobar kao i »razred starosti« (a tvrdim, da je on gori, t. j . manje prikladan, manje podesan, manje tačan), svejedno prednost bi trebao imati izraz »razred«. 2. Ako postoje dva jednako dobra i u svakom pogledu identična termina i jedan se čuje na području cijele zemlje, a drugi samo u jednom dijelu (svejedno srpskom ili hrvatskom), prednost bi trebao imati onaj prvi termin. Ergo: i sa tog stanovišta srpsko-hrvatska riječ »razred« treba da istisne njemačko-srpsku riječ »klasa«. Dakle: razre d starosti, a ne klas a starosti. Ili možda »starosni razred«? (Kad g. Dr. Petrović veli, da bolje odgovara duhu jezika »zrelosni postotak« nego postotak zrelosti (str. 243.), logično bi bilo, da se i klasa starosti pretvori u »starosnu klasu«). Ili možda dobni razred? Možda će se moći dokazati, da je riječ »dobni« također bolja (u ovom, razumije se, slučaju) od riječi »starosni« ili »starosti«. Riječi »starost« ima u srpsko-hrvatskom jeziku dva značenja: jedno šire, koje bi odgovaralo značenjima francuske riječi »âge« i ruske riječi „........"; drugo uže, ali pravo i iskonsko, neposredno izvedeno od pridjeva »star« (franc, »vieux«), isto tako kao stoje francuska imenica »vieillesse« izvedena od pridjeva (»vieux« ženski rod »vieille«). U tom slučaju riječ »starost« odgovara apsolutno identičnim (po osnovi, gradnji i smislu) riječima drugih slavenskih jezika (ponaosob i ruskoj riječi „........"). Predugačak je put lingvističkih istraživanja, kojim bi se možda dalo dokazati, da ni ono prvo značenje imenice »starost« (t. j . »starost« u smislu »âge«) niti njemu analogan pridjevski oblik (u rečenici na pr. »kako je star o dijete?«) ne odgovara ni sintaksi ni duhu slavenskih jezika. Ali ako je to germanizam (»wie alt ist es«?), onda je to posve legalan, Bog zna kada uveden germanizam, koji uostalom nalazimo i u drugim 581 |