DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 9/1937 str. 21 <-- 21 --> PDF |
Prvo je pročitan referat taksatora Direkcije šuma u Novom S adu G. Ing. Antuna Berzenkovića o pitanju pošumljavanja Deliblatskog peska. Ovaj referat spremljen je za ovu konferenciju i glasi: POŠUMLJAVANJE DELIBLATSKOG PESKA I HISTORIJAT Pitanje pošumljavanja nevezanog Deliblatskog peska pokrenuto je u više mahova, no najozbiljnije i najuspješnije u god. 1807 i to pred mađarskim parlamentom. Kao rezultat ove intervencije sledi inspekcioni put nadvojvode Karla već u jeseni iste godine na područje Deliblatskog peska. Na osnovu njegovog izveštaja već « godini 1808 bečka vlada šalje na Pesak čuvenog šumarskog stručnjaka šum. nadsavetnika Franju Bachofena radi proučavanja Peska, i da izradi program za pošumljavanje odnosno vezivanje peska. Na osnovu njegovog izveštaja, određuje dvorski vojni savet god. 1810 premer celokuipne peščare. Po ovom premeru površina celokupnog Deliblatskog peska iznosila je 70.660 k. j . 99 ü° tj. 40.662.13 ha, od toga nevezani, leteći pesak svega iznosi 29.196 k. j . tj. 16.801.18 ha. Bachofen Franjo je 1815 god. predložio svoju prvu šumo-uzgojnu osnovu. Glavni princip ove šumouzgojne osnove bio je zabrana seče i popaše, zatim pošumljavanje u prvom redu vanjskih granica peska sa motivacijom, da živi pesak ne bi prešao svoje granice, da ne bi zasuo ziratno zemljište, pašnjake i isterao okolno stanovništvo iz svojih kuća. Sa ogorčenjem osuđuje varvarstvo u iskorišćavanju i devastaciji zemljišta, kopanje panjeva i pašarenje kao i seču ruja u svrhu činjenja kože. Ova činjenica potvrđuje, da ruj nije u pesku veštački sađen, nego se je pre veštačkog sađenja već tamo nalazio. Dvorski vojni savet je prihvatio Bachofenov kulturni plan g. 1818 te sa ovom godinom počinje rad na vezivanju i pošumljavanju Deliblatskog peska, a koji rad skoro neprekidno traje još i danas. Dosadanji rad na pošumljavanju može se u glavnom podeliti na sedam perioda prema principima rada i personalu koji je ovaj rad izvršio. I. Period od god 1818 do 1843 god. U ovoj I periodi izvršuje sve radove po svom kulturnom planu Franjo Bachofen sa vrlo lepim rezultatom. Nastupa svoju dužnost kao šef Banater-Grenz Walddirektion (Graničarski Direktor Šuma za Banat) god. 1818 u Beloj Crkvi. Ova je Direkcija bila administrativno podređena Generalnoj Komandi. Prve tri godine su protekle u glavnom sa pripremnim radovima. Osnivaju se rasadnici, te nabavljaju se sadnice u prvom redu brezove i topolove a i borove. Naime bečki vojni savet je izričito naredio, da se pošumljavanje vrši u glavnom sa brezom i belim borom. Bachofen spominje u svojim izveštajima i kan. topolu, s kojom je izvršio prve pokuse na pesku. Reznice i korenjake nabavio je iz parkova banatskih vlastela. Međutim tragove ovih pokusa ne nalazimo nigde na pesku. Također je slabo uspelo pošumljavanje sa brezom, jer vrlo malo nalazimo breze na pesku, dočim postignuti uspeh sa belim i crnim borom dokazuju sada oko 100 godišnje borove sastojine na Grebencu i Dolini. Iz ove periode imamo tačne podatke o pošumljenim površinama, međutim kolika površina otpada na pojedine vrste sadnice nemamo, a niti i-mamO´ podatke o troškovima izvršenih pošumljavanja. U pojedinim godinama pošumljene su sledeće površine: 519 |