DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu



ŠUMARSKI LIST 2/1939 str. 3     <-- 3 -->        PDF

............


.... 63. ....... 1939


Prof. dr. A. PETRAČIĆ (ZAGREB):


O RASTVORBI ŠUŠNJA UOPĆE, A NAPOSE
NA ŠLJUNČANO-PJESKOVITOM TLU


(DÉCOMPOSITION DE LA FANE SUR LE SOL DE GRAVIER)


Sušanj1 šumskog drveća trune vrlo različito gledom na brzinu kao
i gledom na način rastvorbe. Razlog je toj razlici u tom što na proces
rastvorbe utječu veoma raznoliki vanjski faktori staništa (klima i tlo),
te različit fizikalni i kemijski sastav lišća od različitih, a i od
istih vrsta drveća. Osim toga utječu na brzinu rastvorbe i sastojinski
odnošajii kao i sama vrsta šušnja (čist pokrov od lišća ili od iglica; mješovit
pokrov od lišća i iglica; razna primjesa prizemnog bilja, grančica,
kore, češera i si.).


Sušanj se može rastvarati povoljno i loše. I kod povoljne kao i kod
loše rastvorbe traje proces trulenja u nekim sluačjevima razmjerno
kraće, a u drugim slučajevima dulje vremena. Kod brze povoljne rastvorbe
istrune lišće (i bukovo) već u razdoblju od ca 1 godine dana,
tako da se na preostalim sitnim dijelovima više ne raspoznaje prostim
okom struktura lišća. Kod polagane povoljne rastvorbe traje proces
trulenja nekoliko godina (3—4 i više).


Normalna množina šušnja sklopljenih sastojina rastvori se obično


u roku od 2 godine. Povoljna rastvorba bukovog šušnja traje ponajčešće


2—3 godine. Kod takove rastvorbe možemo u proljeće kod pregledbe


šušnja u sklopljenim bukovim šumama vrlo lako razabrati ova tri sloja:2


I sloj : Površinski sloj čini lišće koje je prošle jeseni (i zimi) palo


na tlo. To je lišće još posve cijelo, a boja mu je približno ista kao i


onda kad je palo s drveća.


II sloj : Ispod površinskog sloja nalazi se sloj lišća, koje ondje


leži nešto preko godinu dana (rastvorba je zimi uglavnom posve slaba).


Ovo je lišće svjetlije boje, odnosno izbledjelo. Ono je samo djelomično


još cijelo, no ponajviše je već napola istrulo i često je izmrvljeno u veće


ili sitnije čestice. Ove sitne natrule čestice lišća nazivamo t r u 1 i n a


il i t r u 1 a d (češku: trouch, njem.: Moder).


III s 1 o j : Sloj ispod truline još je jače rastvoren. Sastoji se iz


još jače usitnjenih dijelova lišća, koji su obično prekriti crnom prašina


1 Stelja, prostirka.


2 A. Bühler: Der Waldbau, I sr., Stuttgart 1918, str. 291.


57