DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 4-5/1940 str. 19 <-- 19 --> PDF |
Ing. IVO HORVAT, sueuč. asistent (Zagreb): O TEHNIČKIM SVOJSTVIMA AMERIČKOG JASENA (FRAXINUS AMERICANA L., F. ALBA MARSHALL)1 (QUALITES TECHNIQUES DU BOIS DE FRENE BLANC) I. Uvod. Fraxinus americana predstavnik je američkih vrsta jasena, koji se umjetno uzgaja i u Evropi!. Po prvi put je uzgojen početkom osamnaestoga stoljeća (Hickel str. 236). U početku je saden kao parkovno drvo, no kasnije, kada su upoznate njegove biološke osobine i uzgojne prednosti pred običnim jasenom, osnovane su mnoge sastojine američkog jasena. U našoj stručnoj literaturi prvi spominje američki jasen Ćordašić (Šum. List 1894, str. 476). Ističe njegovu otpornost protiv povodnja i studeni. Kozarac (Š. L. 1898, str. 451—453) piše o uspjehu uzgajanja američkog jasena u Bavarskoj te naglašava njegove uzgojne prednosti! i odličan kvalitet njegovog drveta. Preporuča sadnju američkog jasena u krajevima Posavine, koji su stalno izloženi poplavi! a gdje ne uspijeva obični jasen. Prvenstveno dakle u barama i dolovima kraj rijeke Save. Prof. dr. Petračić prikazujući američki jasen, govori! o njegovim uzgojnim prednostima pred običnim jasenom (Petračić str. 255). Uzgojne prednosti američkog jasena mogu se prema posljednjem prikazu sabrati u ovim tačkama: a) sjeme posijano s proljeća klije još üste godine; b) lista neko 14 dana kasnije od običnog jasena te zato trpi manje od kasnih proljetnih mrazeva; c) traži! isto stanište kao i obični jasen ali se zadovoljava il sa nešto lošijim tlom, koje mora bitu svježe i humozno; podnaša pjeskovito ili pjeskovitoilovasto, a i čretasto no ne prehladno tlo; d) za vrijeme trajanja vegetacijske periode podnaša poplavu mnogo bolje od običnog jasena. Kod nas je tek u najnovije vrijeme uzgojen američki jasen na većim površinama većinom po barama i dolovima uz rijeku Savu. Mlade kulture američkog jasena uzgojene su sadnjom biljaka. O uspjehu tih kultura nema nažalost detaljnijih podataka. II. Tehnička svojstva. O tehničkim svojstvima u Evropi uzgojenog američkog jasena podijeljena su mišljenja. Schwappach navodi da je drvo američkog jasena po svojim tehničkim svojstvim bolje od evropske jasenovine. (Schwappach str. 336). Janka je protivnog mišljenja i tvrdii da je američka jasenovina po svojim tehničkim svojstvima lošija od evropske jasenovine. (Janka str. 36). Beauverie tek spominje, da su neki autori mišljenja, da je američka jasenovina po svojim tehničkim svojstvima bolja od obične jasenovine. (Beauverie str. 115). 1 Ova radnja izrađena je u Zavodu za Uporabu Šuma na Poljoprivrednošumarskom fakultetu u Zagrebu, (pretstojniik: prof. dr. A. Ugrenović). 217 |