DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 8/1940 str. 24 <-- 24 --> PDF |
tičnih opština il plemena (tač. 22); Plemenski! odbor ima pretsjednika, podpretsjednika, blagajnika i sekretara (tač. 23); Sjednice saziva pretsjednik odbora ili kad zatraže % članova (tač. 24); Sjednica je punovažna kad je prisutno 1 preko polovine odbornika (tač. 25); Sve sporove u komunu odbor riješava prema plemenskom ugovoru (tač. 26); Odbor plemenski ili zajednički opštinski imenuje čuvare u planini za čuvanje prestupa i sječu šume, koji! izvještavaju odbor, a ovaj prestupnike prema ugovoru kažnjava (tač. 27); Sve globe se troše na zajedničke plemenske svrhe na koje je predvidio odbor na svojim sjednicama (tač. 28); Ni starešina plemena nii pretsjednik odbora niti odbornici nemaju naknade za zajednički rad plemenski (tač. 29); Za iskorišćavanje zemljišta, obrađivanje zemlje, eksploatisanje šume plemenske uli ma kakvih prihoda od plemenskih dobara pleme odabira na svome zboru poseban odbor, u koji ulazi il pretsjednik i podpretsjednik zbora (tač. 30); Starešinu plemena dužnil su plemenici slušati il pokoravati se njegovim naredbama na osnovu plemenskog ugovora inače se globe sa 200 dinara (tač. 31); Ovaj ugovor potpisuju svi odbornici i pošto ga upravne vlasti ovjere, odbor će ga umnožiti da se svima plemenicima uruči (tač. 33)«. Napominje se, da ovaj ugovor ima 33 tačke. On iako nije detaljan i potpun, ali je svakako vrlo karakterističan i poučan radi upoznavanja načina regulisanja pitanja o plemenskim komunima. Kako se iz ovoga vidi1, ugovorom su uređena pitanja ispaše (izdig il zdig, broj stoke koja se: može čuvati na plemenskom komunu, supona), održavanja plemenskih puteva, sječa šume za domaću potrebu »dozvolom plemenskog šumara« (sječa za prodaju je zabranjena), sporova u komunu, čuvara šuma i pitanja uprave zajedničkim dobrom. Za svaki prekršaj predviđene su i kaznene sankcije nezavisno od Raspisa o šumama iz 1909 godine, a »sve se globe troše na zajedničke plemenske svrhe«. Predviđene su čak i kazne za nepokoravanje naredbama starješine plemena na osnovu plemenskog ugovora. Upada u oči visoka kazna od 100 dinara za svako stablo bez oštete za onog ko bude sjekao u plemenskoj šumi za prodaju, što može poslužiti i! kao dobar dokaz o pravilnom shvatanju vrijednosti šume. Radi veće preglednosti navešćemo neke tačke i iz »Protokola Ljevorečke kapetanije« t. j. iz ugovora o komunima na Komu »učinjenom po želji cijeloga plemena kapetanije Ljevorečke« u Kolašinu 14/VII 1898 god., potpisanog od komisije plemenske3... »Koi bi se starešina našao da izjavljuje na zecku4 — globiće se su f. (fiorina) 10. A tako isto koi tuđi mal izjavi na Kom na pasište ili jabanca (stranca — drugoplemenika) primi da šnjim na Kom stoji, nadajući se da mu se branit neće — globiće se fiorina 4 il suponik mu se sa malom natrag povratiti... Koi bi se našao da se nanovo katuni preko sljedećih osam (8) poznatih katuna što na njih stojimo — i gradio stan prije no se bi zdiglo s Koma i na drugo se mjesto katunilo globiće se fiorina 25 i stan mu se obaliti.« Ovakvih i sličnih plemenskih ugovora il odluka ima više, ali ih nećemo dalje navoditi. Plemena, sela il bratstva stvaraju dakle na svojim zborovima, nezavisno od postojećih zakonskih propisa, svoja posebna pravila, svoje. 3 Dr. R. V, Vešović : »Pleme Vasojevići«, Sarajevo 1935, str. 327. * »zecka« je uzimanje tuđe stoke na ljetuju ispašu. 398 |