DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 8-9/1942 str. 32 <-- 32 --> PDF |
Pravilno ustanovljenje temeljne drvne zalihe za konkretne sastojine prebornog tipa može se izvršiti samo na osnovu određene obhodnje, obhodnjice i sume pro sječnih prirasta svih debljinskih stepena poiedine sastojine. Pri tom se ne mo^u upotriebiti bUo kakove općenite skrižaljke prihoda i prirasta, koje vriede za jednako staru pravilnu visoku šumu. Ne mo.su se uootriebiti ni prosječne (izjednačene) vri jednosti od više takovih skrižaljaka. Visine temeljnih drvnih zaliha unutar izvjesnog ograničenog šumskog prediela moraju imati svoju podlogu u konkretnim sastojinama tog šumskog prediela, te se moraju posebno ustanoviti za svaku glavnu vrst drveća i za svaki stojbinski razred. U zbiljnoj šumskoj sastojini prebornog tipa razpored drvnih masa po debljin skim stepenima nije proporcionalan. Kod ustanovljenja temeljne drvne zalihe za konkretnu sastojinu potrebno je znati, koliku bi drvnu masu unutar te sastojine (izraženu u prosječnom prirastu) valjalo po´svim debljinskim stepenima propor cionaln o razporediti, da se dobije pođpuna količina ove drvne mase, koja — kao temeljna — mora nakon sječe ostati po jedinici površine. Ovo proporcionalno izravnanje konkretne drvne mase na pojedine debljinske stepene u svrhu određi vanja temeljne drvne mase za konkretnu sastojinu, dade se približno postići pomoću ustanovljene obhodnje i obhodnjice. kao i pomoću zbroja prosječnih prirasta svih debljinskih stepena unutar te sastojine. Svskako se snimanje podataka u tu svrhu ima vršiti u prebornoj sastoiini podpunog obrasta, u kojoj su pojedini debljinski stepeni prema zamišljenoj proporciji bar približno zastupani. Ako se snimanja vrše u sastojini sa nepodpunim obrastom. onda se taj mora ocieniti, te se izračunani .prosječni prirast mora svesti na podpuni obrast sastojine. Drvnu masu temeljne drvne zalihe proporcionalno raspoređenu po svim debljin skim stepenima, možemo u koordinatnom sustavu predstaviti površinom pravokut nog trokuta, kojemu je kateta, što se nalazi u apscisnoj osi, određena debljinskim stepenima, dok je druga, na ovu okomita, sa ordinatnom osi paralelna kateta (t. j . visina trokuta) predstavljena drvnom masom naiiačeg debijinskog stepena temeljne drvne zalihe. U drvnoi masi iiopće najjačeg debljinskog stepena sabran je sav pro sječni dobni prirast nižih debliinskih stepena. Ovaj je raspored masa sličan kao u pravilnoj visokoj šumi, samo što su one tamo razpoređene po dobnim stepenima i razredima na »u« iedinica iednake površme, te niihova ukupna drvna zaliha pred stavlja normalnu drvnu zalihu te šume, dok ovdje po jedinici površine proporcio nalno razpoređena drvna masa svih debliinskih stepena. (izuzevši stepene najjačeg debljinskog razreda prije sječe) predstavlja temeljnu drvnu zalihu preborne sa stojine. Stoga se količina temeljne drvne zalihe u prebornoi sastoiini dade odrediti po poznatoj formuli za određivanje normalne drevne zalihe iz prosječnog prirasta. Ta formula, adaptirana za ovaj slučaj glasila bi: (u-o). :si z„ m^ = — (e.) U njoj imaju pojedini faktori sliedeće značenje: m( = temeljna dirvna zaliha preborne sastojine po jedinici površine u = određena obhodnja 0 = ustanovljenja obhodnjica 1 do X = redni brojevi debljinskih- stepena Z({ = prosječni dobni prirast pojedinog debljinskog stepena. Predpostavlja se, da je ovako ustanovljena temeljna drvna zaliha za tipičnu prebomu sastojinu unutar nekog ograničenog šumskog predjela, prosječno jednaka i za sve istovrsne sastojine toga predjela, koje su uzrasle na stojbini iste vrstnoće, uz istu obhodnju i obhodnjicu. Kod određivanja inteziteta sječe za pojedine sastojine izvjesnog predjela može dati dobar oslonac pregledna skrižaljka, u kojoj bi za svaki stojbinski razred i za svaku glavnu vrst drveća, te za odgovarajuću obhodnju i obhodnjicu bila naznačena temeljna drvna zaliha tipične preborne sastojine tog prediela. Snimljena drvna zaliha konkretne sastojine uzporedi se sa odgovarajućom temeljnom drvnom zalihom u skrižaljci. Ako je drvna masa konkretne sastojine jednaka ili manja od ustanovljene temeljne drvne zalihe, onda se takova sastojina izostavlja iz sječne 254 |