DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 4-5/1947 str. 7 <-- 7 --> PDF |
na pr. po 10 ha jednako vredne šume, ali jedan ima još k tome 10 ha oranica i livada i jednu strugaru potočaru, dok drugi ima svega još 1 ha okućnice i 1 ha livade. Kompleksna analiza privredne strukture daje nam dragocen putokaz kod rešavanja pitanja osnivanja, organizacije, vrste, tipa i pravca razvoja zadruge. Nadalje kompleksnom analizom privredne strukture gazdinstva privatnih šumo-posednika utvrđuje se i ekonomska osnova buduće zadruge, a o tome ovisi vrst zadruge. Ekonomska osnova pojedinih gazdinstava privatnih šumo-posednika je različita prema kraju. Ali se mogu izdvojiti dva tipa privatnih šumo-posednika sa karakterističnom ekonomskom osnovom: 1) Ekonomska osnova: šumska produkcija — poljoprivredna kao pomoć (planinski predeli Slovenije). "Vrsta zadruge: šumska zadruga. 2) Ekonomska osnova: ratarstvo -— šuma kao pomoć za pokrivanje potreba na ogrevu i sitnoj građi (tšumadija). Vrsta zadruge: poljoprivredna. Između ova dva tipa ima mnogo prelaznih oblika i kombinacija sa drugim granama poljoprivrede, pa čak i sa zanatstvom. .<_ Prema tome se svi privatni posednici šumskih površina neće udruživati u šumske zadruge tj. takve kojima je osnova šumska produkcija. Za osnivanje šumskih zadruga potrebno je: 1) Primerena veličina šumskog poseda koji se udružuje. 2) Izvestan procenat sastojina zrelih za seču. 3) Povoljan položaj šumskih parcela. Osnivanje ovih zadruga dalje ovisi o vrsti drveta, o broju zadrugara itd. Drugim recima, što su šumske površine, koje se udružuju, veće i zrelije za seču, što su manje razbacane, te što je vrednija vrst drveta, time je ekonomska osnova za zadrugu jača i tim su uslovi za osnivanje šumske zadruge povoljniji. Posednici, na primer, malovrednih šikara ili isključivo malodobnih sastojina ne mogu na toj bazi osnovati zadrugu. Potrebna je druga ekonomska osnova za stvaranje zadruge — možda poljoprivredna, u okviru koje se mogu izvršiti radovi na regeneraciji šikara, odnosno negovanju mladih sastojina. Videli snio kako o ekonomskoj osnovi gazdinstva privatnog šumoposednika ovisi vrsta zadruge tj. da li će zadruga biti šumska ili poljoprivredna, pa čak da li je u opšte moguća zadruga. Međutim, na osnovu komplesne analize privredne strukture gazdinstva možemo zaključiti i o tipu zadruge tji. a li postoje uslovi za osnivanje zadruga višeg ili nižeg tipa tj. seljačkih radnih zadruga (poljoprivrednih ili šumskih) ili običnih nabavno-prodajnih zadruga koje se bave otkupom proizvoda od svojih članova. Praksa je naime pokazala da &e siromašni i jedan deo srednjih seljaka šumoposednika, naročito onih svesnijih i naprednijih koji su suđelovali u narodno-oslobodilačkom pokretu, udružuju u seljačke radne zadruge, dok se bogatiji seljaci radije udružuju u zadruge koje vrše samo otkup proizvoda od svojih članova, bez diranja individualnog poseda pojedinih zadrugara. Nastaje pitanje koji zadružni tip bolje odgovara potrebama racionalnog šumskog gazdinstva. Koristeći se šumarskom naukom i- praksom racionalno vođenih državnih i drugih šumskih gazdinstava, može se reći da je gospodarenje tim racionalnije, 101 |