DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 4/1948 str. 25 <-- 25 --> PDF |
1NG. STJEPAN ŠUR1Ć (Beograd) UREĐIVANJE ŠUMA (Referat sa I. savjetovanja šum. inženjera i tehničara FNR Jugoslavije) Pre nego pređem na probleme i zadatke uređivanja šuma u novoj Jugoslaviji, ukratko ću se osvrnuti na obim i način uređivanja šuma kako se vršio pre rata. Po zakonu o šumama sve šume nisu trebale biti uređene, pa oko 31°/o šumske površine 6io je izuzet od obaveze izrade privrednog plana. Da su sve ostale šume koje su po zakonu trebale biti uređene stvarno i bile uređene, to bi ipak blizu 1/3 šumske površine ostalo nepoznato po svojim svojstvima i prihodnim mogućnostima, pa se ne bi na osnovu toga mogao postaviti dobar i pouzdan opštenarodni plan o iskorišćavanju šuma i distribuciji šumskih proizvoda. No i šume koje su po zakonu morale biti uređene, samo njihov manji deo bio je uređen. Od ukupne šumske površine obuhvaćeno je bilo uređajnim elaboratima samo 1/4, dok je 3/4 ostalo neuređeno. Kvalitet tih elaborata bio je raznolik, često su bili izrađeni samo na osnovu okularne ocene, a mnogi od njih bili su zastareli. Za vreme rata mnogi su elaborati bili uništeni, naročito u Srbiji i Makedoniji, a veliki deo postao je gotovo neupotrebiv radi preteranih seča, ratnih pustošenja i zanemarene evidencije. Pod novim uslovima društvenih odnosa dobiva i uređivanje šuma nove i proširene zadatke. Ranije je uređivanje posmatralo i uzimalo u rad pojedine šumske komplekse potpuno izolovano, neovisno o ostalim šumama u celoj državi koje se nalaze u istom ekonomskom području, kao i o svim šumama u celoj državi. Zato se nisu mogli obuhvatiti ni rešavati svi širi problemi o pravilnom snabdjevanju i distribuciji šumskih proizvoda niti se je mogao pravilno odrediti obim i prostorni raspored drvne industrije. Sadašnji zadaci uređenja šuma mnogo su širi. Uređivanje šuma ima da obuhvati celokupnu šumsku površinu, za koju treba izraditi dugogodišnje perspektivne planove. Ovo »dugogodišnje« ima se iJhvatiti u našem šumarskom smislu, pa će zato ti planovi obuhvatiti period od nekoliko decenija, a u sasma širokoj perspektivi i čitave ophodnje. Ovi perspektivni planovi ima da dadu solidan osnov za postavljanje petogodišnjih i godišnjih opštenarodnih privrednih planova. Zato propisi uređajnih elaborata ne će smeti biti kruti, naročito propisi o seči šuma. Perspektivni planovi seča treba da dadu samo jedan okvir, unutar kojega će se moći slobodno manevrisati prema potrebama, koje se ukazu u određenim periodima vremena. Osnovni zadatak uređivanja šuma gde, kada i koliko će šeći ostaje isti, samo se menja i proširuje objekt rada, i u tome se međusobno povezuju sve šume u državi. Sveukupna šumska površina ne može se najedanput obuhvatiti, već se ona mora podeliti na manje jedinice. U tom cilju treba provesti podeobu na šumsko-privredna područja, koja obuhvataju sve šume i šumska zemljišta, koja obzirom na tip šuma, vrst drveta, klimatske, orografske, pedološkeekonomske uslove čine manje više jedno jedinstvo. Površina šuma u jednom gospodarskom području zavisi o relativnoj posumljenosti toga područja intenzivnosti gospodarenja, i gustoći komunikacija, te se može kretati u vrlo širokim granicama, koje mogu ići od 20.000 pa i do preko 200.000 ha. Dva ili više sličnih šumsko-privrednih područja ujedinjuju se u šumsko privredne oblasti. 123 |