DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 12/1949 str. 8 <-- 8 --> PDF |
b) gatera za testere srednjeg kvaliteta i dobrih savremenih a = 1,00—1,5 v) za stare gatere i lošije testere, kvara nekad i do 5 a radi sigurnosti od a = 1,50-3 Smanjivanjem koeficijenta »a« išlo se za tim, da se poveća broj zuba koji u jedinici vremena prolaze kroz drvo (povećanje efekta rezanja), jer se to kod gatera, obzirom na njihovu konstrukciju, nije moglo izvesti povećanjem brzine testere, kao što je slučaj kod kružnih testera i testera pantljičara. Kod ovih poslednjih. tj. kod testera pantljičara i kod kružnih testera, uzima se radi toga: a) za stolarske kružne testere i testere pantljičare . . a = 3,0—6 b) za iste testere kod mehaničkog pomera i debljih sortimenata a = 2,5—5 v) kod onih za rezanje trupaca i prizmi na daske . . a = 1,5—3 Manje vrednosti, za sve napred navedene slučajeve, važe za tvrdo i suvo drvo, a veće za meko i sirovo. Kod izbora visine rezanja »hi«, koja se može kretati u širim granicama obzirom na razne debljine drveta koje dolaze na rezanje na jednoj određenoj testeri, treba uzeti najčešću debljinu jedne partije drvnog materijala, a pored toga kod oblog drveta i srednju visinu reza te najčešće debljine (prečnika). Jedino kod ručnog pomera (kružne testere i pantljičare, radi potrošnje veće snage radnika ako se uzme srednji h, — a reže se i srazmerno dosta debljeg drveta — potrebno je »h,< odabirati bliže najčešćim najdebljim komadima. To je posledica toga, što uzimanjem u račun manjeg »hjL« dolazi do jačeg sabijanja strugotine usled manjeg »t«, a s time u vezi i potrebe veće snage za pomer (guranje drveta). Kod mehaničkog pomera to ne igra takvu ulogu. A sada da razmotrimo formulu 8 za razne vrste pomera kod gatera i upoređenje sa sličnim formulama prof. Deševoja. 1) Za pomer pri dizanju rama gatera. Kod ovog pomera, prema prethodnoj pretpostavci da se pod v podrazumeva samo srednja brzina pomera pri spuštanju rama gatera, biće v =0 , jer kod ovoga načina pomera, isti otpada pri spuštanju rama. Prema tome imaćemo t -il*S. sina (9) ir Iz ove jednačine vidimo, da će razmak zuba testere biti to veći, što je: 1) veći koeficijent uvećanja strugotine, tj. kod testera slabijeg kvaliteta i kod starijih gatera, te kod mekšeg i vlažnijeg drveta; 2) veća visina rezanja, odnosno deblji trupac ili drvo koje se struže, 3) teorijski manji &, koji je određen samom formom zuba i njegovom veličinom, u vezi sa otporom što ga drvo pruža struganju pa time i odgovarajućom formom meduzublja; 390 |