DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 1-3/1952 str. 36 <-- 36 --> PDF |
u pogledu samih borovih stabala ili štedimo državi oko 55.000 dolara (ne računajući pod vozne i druge izdatke). Smatramo da u zemlji ne bi mogli naći ni jednog smolarskog stručnjaka koji se ne bi složio sa prednjom postavkom. Krajnje je vreme da pitanju obezbedenja većih prinosa kod smolarenja moramo pokloniti našu najveću pažnju. Za to neka nam posluže i predratni prinosi za Kapinu, gde su kod crnog bora sa francuskom metodom rada dobijani srednji prinosi kod industriskog smolarenja i do 900 grama u pojedinim godinama. Prostor nam ne dozvoljava da u okviru ove teme razgledamo sve mogućnosti koje nam stoje na raspoloženju za povećavanje dosadašnjeg srednjeg prinosa po jedinici površine (ili belenice). To pitanje bi se moralo posebno tretirati ne samo na osnovu primenjene metodike smolarenja nego i koristeći najnovija shvatanja o fiziologiji smole, njenom isticanju i kristalizaciji, te o štednji samog smolarenja drveta u odnosu na dimenzije belenica. Kod nas za industrisko smolarenje manje ili više primenjene su klasične metode smolarenja. Kod smolarskih opita čine se pokušaji da se održi savremenost naučnih tekovina postignutih u drugim državama (primena hemiskih stimulanata, upotreba savremenijeg i boljeg" alata). Jedna od najnovijih metoda, koja istina još se nalazi u okviru istraživanja a predmet je diskusija, prestavlja inficiranje sa specijalnim sojem gljivica iz grupe Fusarium, koje izazivaju isticanje smole za duže ili kraće vreme. Sa istraživanjima na polju smolarenja danas se u svetu bavi nekoliko već poznatih instituta (Institut du Pin — Bordeaux; Cenitro di studio sulle oleoresine — Firenza, Southeastren Forest Experiment Station — Lacke- City, Fa, USA) i znatan broj naučnih radnika širom celoga sveta. To je najbolja zaloga da smolarska nauka (smolarenje i poznavanje smola) neće zaostajati za opštim naučnim postignućima koja današnjica ostvaruje. Kod nas se naučnim proučavanjem problema smolarenja i smola pristupilo na široj osnovi tek iza rata. Na tom polju su postignuti i izvesni skromni naučni i praktični rezultati. No za naučna istraživanja ove vrste nesumljivo je naša zemlja još mlada. Nedostaje nam ni dovoljno rutine niti pak naučne opreme za ovo područje nauike. Rezultati istraživanja od pre rata (Ugrenović — Šolaja, Em) ukazali su na put kako bi trebalo pristupati ovim problemima. Današnji uslovi su kud i kamo povoljniji s obzirom na postojeće institute, fakultete i akademije nauka koje se bave ili će se baviti pitanjima i iz ove oblasti. No imajući u vidu nagli razvoj smolarske industrije koji je kod nas nastao posle rata i razvoj same smolarske nauike kao takve, nameće se pitanje da li je nužno da se i kod nas osnuje jedan centar za naučna smolarska istraživanja, koji bi bio oslonac za sva naučna istraživanja iz ove oblasti. Nesumljivo u manjem obimu no što je to slučaj sa zemljama gde je smolarenje kud i kamo mnogo razvijenije ovaj centar bi se mogao osnovati na jednom od postojećih šumarskih instituta, univerziteta ili akademija nauka. Jedan od osnovnih zadataka ovoga naučnog centra bi bila razrada naučne problematike iz oblasti smolarenja i smole i njenih derivata u uslovima naših vrsti borova i naše proizvodne sredine. On bi omogućio potrebnu nabavku opreme za ovu svrhu, vršio bi naučnu razmenu u svom 34 |