DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 4/1954 str. 3 <-- 3 --> PDF |
ŠUMARSKI LIST GLASILO ŠUMARSKOG D RU ŠT VA HRVATS KE GODIŠTE 78 APRIL GODINA 1954 IZVOZ DRVNIH PROIZVODA POSLE DRUGOG SVETSKOG RATA Ing. B. Stamenković I. Opšte napomene Z Z a izvoz drvnih proizvoda u posljednjih tri i po decenija t. j . od 1919. god. kada su narodi Jugoslavije bili prvi put organizovani u jednu državu, karakteristična su tri perioda. Najpre, period vrlo brzog porasta i visokog izvoza drveta, koji se završio izbijanjem čuvene svetske krize u 1929 god. zatim, period neravnomernog i znatno smanjenog izvoza drvnih proizvoda sve do Drugog svetskog rata i najzad, period izvoza drveta posle Drugog svetskog rata. Godina 1929, koja je vrlo oštro podelila predratni izvoz drveta na dva perioda, pretstavljala je ujedno i godinu znatnog smanjenja eksploatacije najvrednijeg drveta naših šuma (hrast, četinari). Nestajanje šumskih područja bogatih drvnim zalihama, opšta privredna situacija u svetu i događaji oko naše zemlje posle 1929 god., odredili su dalji obim izvoza drveta, a stanje i razvijenost drvnoindustriske proizvodnje njegovu strukturu. Pre rata bio je visoko razvijen samo onaj deo drvne industrije u kome su uz minimalno ulaganje kapitala bili osigurani visoki profiti, a to je bila pilanska industrija i prerada rezane građe. Slabo je bila razvijena proizvodnja celuloze u čiji je razvoj bilo potrebno ulagati skupe investicije, zatim industrija šper ploča u kojoj je pored skupih investicija trebalo savladati tešku tehniku rada sa bukovim drvetom. A proizvodnja lesonit ploča, koja je u ostalom svetu bila tek u fazi razvoja, nije u Jugoslaviji pre Drugog svetskog rata ni postojala. Pored toga, privredno nerazvijena Jugoslavija sa niskim učešćem gradskog i industrijskog stanovništva i slabom kupovnom moći širokih potrošača nisu omogućavali razvoj finalne drvne proizvodnje. Ovako nasleđenju strukturu drvne industrije, koja je bila dosta zastarela i jako oštećena, u kratkom posleratnom periodu i godinama najvećeg prirodnog naprezanja u pravcu ublaživanja vrlo oštre disproporcije između bazične i prerađivačke industrije, nova Jugoslavija nije mogla radikalnije promeniti i pored toga što su prošireni ili podignuti novi objekti za proizvodnju celuloze, drvnih ploča i drugih finalnih proizvoda. S toga je posleratni izvoz drveta iz Jugoslavije po obimu i strukturi bio sličan izvozu drveta iz poslednjih godina pred Drugi svetski rat. Ali, značaj posleratnog izvoza drveta za privredu Jugoslavije se potpuno promenio, jer su izvozom |