DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 5-6/1954 str. 35 <-- 35 --> PDF |
upija biljkama potrebnu hranu; ono učvršćuje biljke u tlu i spriječava i štiti drveće od izvaljivanja po jakim vjetrovima i olujama. Korijenje štiti zemljišni sloj od otplavlj ivanj a, te omogućuje bolje prodiranje oborina u tlo. Na korijenju nalaze po biljku korisni simbionti stan i hranu. Među korijenjem nalaze i mnoge šumske životinje stan i zaklon, a neki nalaze u njemu i dobru zaštitu. Konačno se truljenjem korijenja uginulih biljaka zemljišni sloj obogaćuje humusnim tvarima. (3) životinjski organizmi šumskog tla U zemljišnom sloju šumske biocenoze živi i veliki broj životinjskih organizama: počam od mikroorganizama, pa sve do sisavaca od kojih neki tu stalno žive, a neki imaju samo legla i stanove. Značajno je, da je mikrofauna u svim sličnim zemljišnim slojevima po čitavom svijetu jednaka. Između flore i faune postoji tu uska biocenotska povezanost . (1)- Edafska fauna vrši u šumskoj biocenozi važnu funkciju. Ona prerađuje šumsku prostirku, te šumski zemljišni sloj drži stalno rahlim i pristupačnim za zrak i vlagu. Osim toga edafska fauna, ukopčana u dušikov krug, također u izvjesnoj mjeri opskrbljuje šumsko tlo dušikom. Od mikrofaune u šumskom su zemljištu često mnogobrojni i osobito aktivni od protozoa: amebe i flagelate, koje imaju jak utjecaj i na mikrofloru tla. Protozo e su raširene u šumskim tlima čitavog svijeta, pa se dosad nije mogao ustanoviti nikakav njihov odnos prema geografskim oblastima ili tipovima tla. Većina živi u dubljini od 10 do 20 cm. Za razvoj protozoa u šumskom tlu najpogodniji je početak ljeta i kasna jesen. Opstanak protozoa bitno je ovisan od vlage šumskog tla. Radi pomanjkanja vlage veći dio protozoa nisu u sušnim ljetnim mjesecima aktivne, već se nalaze u stanju encista. Ustanovljeno je, da šume listača i četinjara nemaju neku izrazito različnu faunu protozoa, ali i to, da se nakon čiste sječe broj protozoa u tlu znatno smanjuje. Protozoe imaju u šumskom tlu veliko značenje. Tako je na pr. ustanovljeno, d a Azobacte r veže više atmosferskog dušika, kada se razvija zajedno sa protozoama. Razlog tomu je vjerojatno taj, što protozoe hraneći se tim bakterijama, sakupljaju u sebi i dušik, kojeg su azobakteri vezali, te ujedno onemogućavaju, da populacija azobaktera naraste do maksimuma. Prema pokusima Vinogradov e amebe žderanjem azobaktera istovremeno stimuliraju njihovu energiju razmnažanja. (1) Sewertceff, Defecher i L. Warga su ustanovili, da se amebe u tlu pretežno hrane sa mikrokokima i bakterijama, drugim amebama i nekim organskim supstancama, dok se sa gljivama i aktinomicetama ne hrane. Uloga Nem a t od a u edafskom sloju šumske biocenoze je ta, što one smanjuju svojim parazitiranjem broj nekih štetnih insekata, ali on e su ujedno i uzročnici epidemije strongilusa kod d i v 1 j a č i kao i uzročnici nekih biljnih bolesti. Prema istraživanjima Jage n a žive u šumskom tlu od A n e 11 id a veoma korisne Enchitreidae, jer njihovo prisustvo |