DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 7/1954 str. 3 <-- 3 --> PDF |
Š UMARSKI LIST GLASILO ŠUMARSKOG DRUŠTVA HRVATSKE GODIŠTE 78 JULI GODINA 1954 INTENZITET KLIJAVOSTI KAO EFEKTIVNA VRIJEDNOST PROKLIJALIH SJEMENA Ing. Roman Sarnavka I I zmeđu elemenata, koji određuju kvalitet sjemenja, ističe novija literatura uvijek i stepen klijavosti sjemena i tako zvanu energij u klijanja . Stepen klijavosti odnos je broja proklijalih zrna do završetka analize klijanja prema ukupnom broju zrna uloženih u klijalo. Klijavost može biti ili tehnička ili apsolutna, a izražava se u procentima. Zato se obično govori o procentu klijavosti. Autori, koji su pisali o t. zv. energiji klijanja, nisu obično dublje ulazili u analizu toga pojma, pa se zato ne može nigdje ni naći definicija te energije klijanja. Na svaki način nije izraz »energija klijanja« adekvatan sadržaju. Energija klijanja — kao mjerilo za određivanje kvaliteta sjemena — morala bi biti nešto u sjemenu, nešto svojstveno sjemenu, nešto, čime se izvana ne može upravljati. Ne može se energijom klijanja zvati ono, što se po volji može mijenjati i to u ovom slučaju toplinom, vlagom, svjetlom itd., jer takva promjenljiva veličina ne bi mogla poslužiti kao mjerilo. Neka naročita energija klijanja u danas uobičajenom smislu zapravo ne postoji. Postoji samo jedan jedinstveni proces klijanja od polaganja zrna u klijalo do završetka analize, iako taj proces ne teče od početka do kraja jednakomjerno, jednolično. U toj analizi mi ne obraćamo pažnju na samo klijanje zrna kao takvo. Nas zanima samo odvijanje toga klijanja unutar cijelog kolektiva, tj. mi vodimo računa samo o toku klijanja. Treba baciti samo letimičan pogled na tok krivulje klijanja, pa da se to jasno vidi. Uglavnom nam u toku te krivulje padaju u oči tri dijela (dakako sa raznim prelazima), koji odgovaraju raznim fazama procesa klijanja, i to najprije jako strmi dio u početnoj fazi klijanja, koji u početku može biti konkavan ili konveksan, onda drugi dio, gdje se krivulja čas manje čas više zaobljava, i napokon treći posve splošteni dio, koji se gotovo u pravcu postepeno, jače ili slabije, diže. Te faze u procesu klijanja, koje se ogledaju u toku krivulje klijanja, zavise od unutrašnjih svojstava sjemena i od vanjskih utjecaja na odvijanje procesa klijanja. Nema dakle nikakvog razloga da rezultate početne faze procesa klijanja zovemo »energija klijanja«, a da rezultate završne faze istog procesa klijanja zovemo »klijavost«. Ustvari, tako se barem obično uzima, nije t. zv. energija klijanja ništa drugo nego procenat proklijalih zrna nakon sedam ili deset i t. d. dana, a stepen (procenat) klijavosti procenat proklijalih zrna nakon 21 ili 30 dana t. j . nakon završetka analize. 289 |