DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 11-12/1954 str. 6 <-- 6 --> PDF |
najbolnije mesto u našem književnom jeziku«. »Krajnje je vreme da se sadašnje terminologije izjednače i stvore nove, zajedničke za one oblasti nauke i tehnike za koje ne postoje«23. Ukratko, današnje stanje šumarstva u FNRJ i savremeno kretanje u oblasti našeg književnog jezika traže da se smišljeno pristupi radu oko izgrađivanja Šumarske terminologije. Prilazeći rješavanju ovoga složenoga zadatka treba držati na umu njegovu specifičnost i njegov opseg te svemu tome podesiti način rada. Nije pravilno u terminologiji gledati samo neku vanjsku formu, u koju nauka odijeva način svoga izražavanja. Naprotiv, svaka naučna terminologija, dakle i šumarska, jest i mora da bude sredstvo za precizno i koncizno utvrđivanje naučnih pojmova i definicija neophodnih za naučno točno izražavanje. Kad ne bi bilo terminologije, nauka bi se bez potrebe zaplitala u duge i zamršene deskripcije i ponavljanja. Ona bi na taj način izgubila, kratkoću dokumentacije i jasnoću misaonog izlaganja. Veza između naučne definicije i naučnog termina mora biti posve određena. Tačnije rečeno, da bi se terminu mogla dati snaga i sposobnost naučnog izražaja, mora prije svega da je jasan pojam odnosno definicija koja se na pojam odnosi24. Tek pravilnim pridavanjem odgovarajućeg termina nekom pojmu on za nauku postaje tačno određeni element misaonog rađa. Dakle, po toj karakteristici naučna terminologija nije neka formalnost, već jedan od bitnih dijelova naučnog rada. Odatle je razumljivo da se rješavanju pitanja svake terminologije mora pristupati sa naučnim kriticizmom i da se u tom radu mora primijeniti naučni metod. često se umjesto samostalnog prethodnog utvrđivanja naučnog pojma ili definicije može poći od termina, koji u nekom stranom jeziku označava taj pojam ili definiciju. No pri takvom načinu rada potrebno je u jezičnom i stručnom smislu perfektno znanje stranoga jezika, čiji se termin uzima kao ishodište. Nije pravilno pojam terminologije identificirati sa pojmom nomenklature i pod ovom posljednjom razumijevati samo neko proizvoljno, bezidejno i upravo slijepo »etiketiranje« utvrđenih stručnih pojmova. Naučnoj nomenklaturi uvijek prethodi naučno analitički rad: ona nije drugo već rezultat toga rada. Po takvom shvatanju naučna nomenklatura jest dio terminologije. U sklopu šumarske nauke ona je ograničena na botaniku i zoologiju (za označavanje rodova, vrsta, varijeteta, forma i t. d.). Služeći se latinskim jezikom ona je intemacionalizovana; to joj, istina, daje veliku širinu upotrebljivosti. . No za razliku od nomenklature oblast terminologije znatno je šira. Da ostanemo na terenu šumarske nauke, terminologija ne obuhvata samo biologiju već i tehnologiju, tehniku i ekonomiku. Predmet njenoga rada ne čine samo prirodni oblici pojave i procesi. Ona obuhvata i objekte, kojima se služi tehnologija, tehnika i ekonomika, njihove dijelove, građu, 23 Letopis Matice Srpske, 1954. Moskovljević, str. 449. 24 Da bi se mogao odabrati i utvrditi kao pravilan na pr. termin »siječenje«, potrebno je prije svega da se zna, da li se pri tom pomišlja na presijecanje vlakanaca, koje se izvršava pritiskom oštrice, udarcem sječiva ili pokretanjem naoštrenih zubića. (Često se bez opravdanja upotrebljava za prvi pojam termin »siječenje« a za treći termin »rezanje«). Dakle, u prvom redu je potrebno povući granicu između pojmova »rezanje«, »siječenje«, i »piljenje«, a tek onda pristupati utvrđivanju definitivnih termina. ,544 |