DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 1-2/1955 str. 9 <-- 9 --> PDF |
lektiv. Izuzetak se pojavio najčešće u tankim debljinskim stepenima, ali ne uvijek. Radi ilustracije donosim ovdje dokazni materijal samo s jedne pokusne plohe, nazvane »Krize«, jer su podaci s ostalih pokusnih ploha analogni. Pokusna ploha »Krize« obuhvata čistu jelovu sastojinu u odjelu IV, 6, a, b, c, d, f, g, h, s površinom od 149,30 hektara u šumariji CRNI LUG.1 U tabeli 1 (n) označava individualno vrijeme prijelaza za debljinske stepene širine od 5 cm, što će reći, da je (n) broj godova na izvrtku dugom 2,5 cm bez kore; (b) je broj izvrtaka (uzoraka) izbušenih Pressle r o- vi m svrdlom. U našem je primjeru b = 1388. Prema tome imamo 1388 različitih individualnih vremena prijelaza, koja su u tabeli 1 predočena crticama . Te su crtice razvrstane u godišnje i debljinske stepene analogno kao kod »Tablica postotka prirasta«, šumarski list od 1954., str. 458 i 459. (Me) je medijan individualnih vremena prijelaza, koji je u tabeli 1 označen strelicama.2 Uzmemo li 1388 izvrtaka (uzoraka), izbušenih na pokusnoj plohi »Krize « kao jedan kolektiv, onda imamo 1388 individualnih vremena prijelaza. Za taj kolektiv medijan individualnih vremena prijelaza iznosi 13,0 godina, što direktno čitamo iz zadnjeg reda tabele 1. Treba u zadnjem redu tabele 1 izbrojiti 694 s jednog i drugog kraja; u sredini se nalazi medijan, koji je označen strelicom iznad brojke 79. Smjer strelice označava trinaesti godišnji stepen, a broj 79 znači, da u tom kolektivu ima 79 stabala s individualnim vremenom prijelaza od 13,0 godina. Aritmetička sredina individualnih vremena prijelaza iznosi 16"8, 0 = ± 11,5, a harmonična sredina je 11,7 godina. Najkraće individualno vrijeme prijelaza je 4, a najduže 75 godina. To znači, da u tom kolektivu ima jelovih stabala, kojima trebaju samo 4 godine, da prijeđu iz jednog debljinskog stepena u drugi, ali ima i takvih stabala, kojima za taj prijelaz treba 60 godina pa i više; ima čak jedno jelovo stablo, koje za isti prijelaz treba 75 godina. Stoga je koeficijent varijacije individualnih vremena prijelaza jako velik, te doseže iznos od 68%. Najveći broj stabala, njih 107, treba samo 10 godina, da prijeđe iz jednog debljinskog stepena u drugi, t. j . da poveća svoj prsni promjer za 5 cm. To se još zornije vidi na slici 4, na kojoj smo prikazali frekvencijsku distribuciju individualnih vremena prijelaza u spomenutoj jelovoj sastojini. Na apcisu smo nanijeli godišnje stepene širine po jednu godinu, a na ordinati je nanesena frekvencija vremena prijelaza. Slika 4 je u stvari grafička predodžba podataka iz zadnjeg reda tabele 1. Na toj slici vidimo, da su individualna vremena prijelaza distribuirana tako, da ih jedna polovica (694) spada u godišnje stepene od 4 do 13, a druga polovica (694) u stepene od 13 do 75 godina; najviše ih ima u godišnjem stepenu (10), gdje se nalazi modul individualnih vremena prijelaza, dok je medijan pao u stepen od (13) godina. Detaljni opis pokusne plohe »Krize« nalazi se u studiji »Istraživanja debljinskog prirasta u najraširenijim fitocenozama Gorskog Kotara«, Glasnik za šumske pokuse broj 12. 2 Određivanje medijana opisali smo u članku »Tablice postotka prirasta«, Šumarski list br. 9—10 od 1954. Smjer strelice označava godišnji stepen, u kojem se medijan nalazi. |