DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu




ŠUMARSKI LIST 11-12/1955 str. 171     <-- 171 -->        PDF

vezano o obnovu biljnog pokrova. Zbog toga je obnova biljnog pokrova na
degradiranim krškim tlima uzeta u prioritetne zadatke našeg plana.


Obnoviti biljni pokrov — prvenstveno pošumljavanjem — složen je
problem, ovisan o nizu faktora. Bivše vlasti pokušale su da ga riješe administrativnim
i tehničkim mjerama. Neprirodno je složeni socijalno-ekonomski
problem rješavati samo administrativnim mjerama. Jednako je neprirodno
pri radu oko pošumljavanja krša, čija degradacija traje milenije,
primjenjivati tehniku, koja je prenesena iz gotovo neporemećenih srednjeevropskih
prilika. Na kraju neprirodno bi bilo ulaziti u tehniku oko restauracije
krša bez prethodnog naučno istraživačkog rada. U tim neprirodnostima
treba tražiti razloga da se dosadašnjim načinom rada oko vraćanja
krša kulturi nisu mogli polučiti rezultati koji bi zadovoljavali.


Veličina i složenost zadataka, soeijälno-ekonomski momenti, ekologijski
uslovi, utjecaj biotskih i abiotskih faktora, specifična tehnika rada
i dosadanji relativno mali uspjesi ukazivali su na to, da problem nije moguće
riješiti dosadanjim putem gole empirije. Te činjenice potakle su godine
1946. Narodnu Vlast, da pristupi osnivanju Instituta, koji će se baviti planskim
naučno-istraživačkim radom za pitanja melioracije krša.


Pri zamisli da se osnuje takav Institut postavilo se pitanje: da li će,
obzirom na tijesnu povezanost poljoprivrede i šumske privrede na kršu
bolje odgovarati jedinstven poljoprivredno-šumarski Institut ili treba da se
istraživački rad po svakoj od rečenih komponenata vrši zasebno.


Analizom problema utvrđeno je doduše, da je — promatran sa ekonomskog
gledišta — cijeli kompleks pitanja jedinstven za poljoprivredu i šumarstvo.
Naprotiv, za šumarsku komponentu krškoga pitanja problematika je
toliko specifična, a putevi tehničkog rješavanja toliko su raznoliki da je
potrebno i opravdano osnivanje zasebnog šumarskog Instituta.


Donesena je UREDBA, (Službeni list FNRJ broj: 107, strana 1516 od


17. prosinca 1947.) kojom se osniva Institut za pošumljavanje i melioraciju
krša kao ustanova Ministarstva poljoprivrede i šumarstva FNRJ, sa
sjedištem u Splitu. Institutu je stavljeno u zadatak: a) da naučno istražuje
i proučava sve uvjete pod kojima se ogoljele i devastirane površine krša
neupotrebljive za racionalnu poljoprivredu mogu da pokriju šumskom
vegetacijom;
b) da naučno istražuje i proučava sve načine šumskih melioracija na
području Krša, u svrhu da bi se poljoprivredne kulture, objekti i naselja
zaštitili od štetnog djelovanja suše, vjetrova i vode.


Ta Uredba je naknadno nadopunjena. (Službeni list FNRJ broj: 31,
strana 443 od 9. travnja 1949. god.)


Iza objavljivanja rečenih Uredaba pristupilo se organizovanju Instituta.
Obzirom na raznolikost ekologijskih faktora i vegetacije određeno je,
da se osnuju direkcija u Splitu te stanice u Rijeci, Trstenu, Mostaru i Titogradu.


Rad oko organizacije obuhvatio je: pronalaženje i pribavljanje podesnih
objekata i njihovo osposobljavanje za rad. Godine 1948. dobivena su dva
kompleksa zemljišta u površini od cea 3.0 ha u Bjelopolju kraj Mostara.
Slijedeće godine podignuta je na tom zemljištu jednospratna zgrada za
smještaj eksperimentalne stanice i osnovan šumski rasadnik u površini od


4.500 m2. Godine 1948. dobiven je u Trstenom kod Dubrovnika bivši posjed
Gučetič-Gozze u površini od 28,466 ha sa zgradom. Godine 1949. izvršena
je opravka dvorca i sjenice te adaptacija stana čuvara.