DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 5-6/1958 str. 26 <-- 26 --> PDF |
10. travnja, tj. za 40 dana sjeme je počelo klijati i 12/IV je posijano u leje. Procenat klijavosti iznosio je 92%. Po Petrović u (13) javor »mora« ležati u stratifikatu oko 145 dana (str. 204 »Rad u šumskim rasadnicima«, 1952) a po Panovu -— »u podrumu 140 dana i u šancu — 150 dana«! Upoređenje takvih rezultata govori samo za sebe. Početak ožujka izabran je za ogled s razloga što cvdje u ožujku obično temperatura ne pada ispod —2°. Kao što se vidi, ove godine temperatura je pala do —11° a mrazevi su trajali do 9/IV što je izuzetak. Potrebno je obratiti pažnju kako su se vanjske temperature odražavale u samom sanduku obzirom da se veći dio dana sanduk nalazio u sobnoj temperaturi. Najveće oscilacije se dešavale na periferiji sanduka u sloju debelom 2 do 4 cm. Pri tome je izvjesnu ulogu igrala i debljina dasaka sanduka, koja je iznosila 2 cm. U toku 7 dana od 8 do 14/111, kada su vanjske temperature padale do —10°, temperatura perifernog sloja iznosila je +1°. Unutar sanduka nakon 7 sati ležanja vani, temperatura je varirala od +1 do +4°. Oscilacije vanjske temperature i mnogo manje varijacije u samom sanduku nisu djelovale negativno na vitalnost klica već stoga što je sjeme u sanduku bilo mješano svakih 2 dana ili 20 puta za vrijeme ogleda. U priloženom diagramu označene su srednje temperature u sredini i na periferiji sanduka u 7 sati, nakon stajanja u zagrijanoj prostoriji i u 14 sati, nakon stajanja sanduka vani, iz čega se vidi režim oscilacije temperature. Dnevne oscilacije temperature mogu se podijeliti na 4 grupe: u toku prvih 3 dana razlika je iznosila 8°; u toku slijedećih 16 dana srednja razlika je bila 12°; u toku idućih 15 dana —4° i posljednjih 6 dana —7°. Očigledno je da manje razlike napr. u periodu od 16 dana ne igraju ulogu a one u III periodu jedva da su uplivisale na rezultat i taj se period može smatrati kao prekid upliva razlike temperature. Dakle u rezultatu ovog ogleda, iako se ne bi moglo ustanoviti sasvim tačan optimalan period vremena trajanja najvećih razlika temperatura, može se utvrditi da je pri trajanju razlike od 12° u toku 16 dana i razlike od 7° u trajanju 6 dana osigurano kliianie za 40 dana. Razumljivo je da ovdje mogu biti manja odstupanja od 2 do 3°. Inače, ovakva ili bar vrlo slična kolebanja temperature dešavaju se od sredine veljače do kraja ožujka, te je prema meteorološkim podacima uvijek moguće izabrati povoljno vrijeme za početak ovakvog tretiranja sjemena. Razlike u visini i opštem razvitku sadnica nastalih od, na ovaj način tretiranog, sjemena nisu bile veće od razlika sadnica iz drugog posijanog sjemena kako pokazuje tablica br. 2. Tablica br. 2. Visine sadnica u cm krajem prve godine od do od do od do od do 21 25 26 30 31 35 36 40 «k 33 50 12 5 |