DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 11-12/1958 str. 41 <-- 41 --> PDF |
UČEŠĆE I RASPORED NEPRAVE SRŽI KOD BUKOVIH STABALA U GOSPODARSKOJ JEDINICI RAVNA GORA Ing. Stanko Tomaševski, Ravna Gora Neprava srž (crveno srca) bukovih stabala, po JUS-u, je greška boje, koja ne umanjuje čvrstoću drveta. Kako se u praksi kod procjene bukovih stabala, često nalazimo u nedoumici, a naročito kod procjene vrijednijih sortimenata, da li će procjenjeni sortimenti, iako po vanjskim uslovima zadovoljavaju, moći zadovoljiti i obzirom na učešće crvenog srca, proveli smo mjerenje promjera i učešća crvenog srca na bukovim stablima. Izvršena mjerenja trebala su nam dati odgovor na pitanje kako je raspoređeno crveno srce u deblu bukve u longitatinalnom smjeru, kao i da li postoji pravilnost u rasporedu neprave srži. Podaci koje smo dobili vrijede za G. J. Ravna Gora, a obzirom na vrlo slične sastojinske i stojbinske prilike, mogu korisno poslužiti i za šumarije Mrkopalj, Jasenak i Gomirje. Mjerenje smo izvršili u odjelima 145, 55 i 8. Uporedna mjerenja u komparativne svrhe na manjem broju stabala, izvršena su u odjelima 34, 79, 108 i 52. Kod odabiranja odjela u kojima smo vršili mjerenje, nastojali smo ujedno i da ustanovimo, da li ekološke prilike staništa utječu na veličinu i raspored nepravog srca. Radi toga odabrali smo jedan odjel s plitkim tlom i »toplom« ekspozicijom, jedan sa srednje dubokim tlom i toplom ekspozicijom, te jedan sa srednje dubokim tlom i »hladnom« ekspozicijom. Odjel 145 je mješovita sastojina jele 0,6 i bukve 0,4 stablimične i grupimične smjese. Teren je srednje strm sa vrtačama. Temeljno kamenje, vapnenci i dolomiti izbijaju na površinu u neznatnoj količini. Tlo je srednje duboko, ilovasto i humozno. Nadmorska visina 870—1020 m. Ekspozicija N, bonitet za bukvu I/II. Odjel 55 je mješovita sastojina jele 0,4 i bukve 0,6 stablimične smjese. Teren je strm sa vrtačama. Temeljno kamenje izbija na površinu u vidu većih blokova. Tlo je plitko, ilovasto i humozno. Nadmorska visina 1000—1160 m. Ekspozicija W i SW, bonitet za bukvu III. Odjel 8 je mješovita sastojina jela 0,6 i bukve 0,4 stablimične smjese. Teren je srednje strm. Tlo je srednje duboko, a kamenje izbija djelomično na površinu. Nadmorska visina 1000—1120 m. Ekspozicija S i W, bonitet za II/III. U odjelu 145 mjerenje crvenog srca je izvršeno na 51 stabala, u odjelu 55 na 61 stabala, a u odjelu 8 na 63 stabala. Izvršena su mjerenja jednobojne, svijetle, crvenkasto-smeđa srži približno pravilnog oblika, i smeđe srži nepravilnog oblika i nejednolične boje. Kod srži nepravilnog oblika ustanovljivan je promjer srži aritmetskom sredinom iz nekoliko najkarakterističnijih promjera, i zaokruživan na pune cm. Mjerenja su izvršena do visine deblovine, koja se za bukovinu u G. J. Ravna Gora kreće do 10 odnosno 12 m, do koje visine i dolaze najvrijedniji sortimenti, trupci za ljuštenje i furnir, kao i pilanski trupci I. i II. klase. Osim promjera srži na pojedinom prosjeku debla, ustanovljeno je i procentualno učešće srži, t. j . odnos između površine srži i površine bijeli. Površina srži odnosno površina bijeli ustanovljena je na temelju promjera srži i promjera debla odnosno stabla. Za mjerenje korištena su oborena stabla u sječinama DIP-a Ravna Gora. Obzirom na to da je u svakom odjelu izmjeren prilično veliki broj stabala, podaci mjerenja nisu prikazani tabelarno, nego u grafikonu br. 1 u kojem su iskazane prosječne vri 407 |