DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 1-2/1960 str. 18 <-- 18 --> PDF |
Pri sabiranju sjemena za uzgoj sadnica može se ono koristiti iz vještačkih kultura, ali smao u onom slučaju, gdje je predhodno utvrđeno, da se vještačka kultura prirodno proširuje, kao što je slučaj na terenima Istre (15). U tom je slučaju očito, da je vještački unesen crni bor provenijencije, koja odgovara ekološkim uslovima novog staništa. Prema tome nema zapreke da se sjeme iz tih kultura upotrebljava za uzgoj sadnica, koje će se upotrebiti u bližem okolišu matične kulture. Srofov S/2. /Yo/oz/s/e cr/7og ć>ora Aroj mora Aoc/ Sv Jur/a po Af.An/c´c/ IV. Posebno treba razmotriti pitanje sa kakvih stabala treba uzimati sjeme. Danas se u svijetu prvenstveno sakuplja sjeme sa takozvanih plus i elitnih stabala. Rjeđe se sakuplja sa normalenih a nikako sa minus stabala. Ta nomenklatura preuzeta je od Šveda, koji su svoje šume odnosno stabla podijelili po tim kategorijama. Plus stablima smatramo ona, koja se odlikuju svojim habitusom, čistoćom debla, pravilnom krošnjom i proporcijom između duljine debla i krošnje. Elitnim stablom smatramo plus stabla s dobrim i traženim nasljednim svojstvima. Mi nemamo istraženih takovih stabla, zbog toga morati će se kod nas još dugo vremena koristiti sjeme sa plus stabala. Upotreba sjemena sa plus stabala važna je naročito na onim terenima krša gdje obzirom na usčuvanost tla postoji mogućnost njihovog razvoja. Borovina se naime koristi pri brodogradnji jer nadomještava tikovinu (Tectonia grandis) (20) što je priznato po L o y d Registru. Zbog toga je od interesa, da se na kršu uzgajaju kulture crnog bora podesne u tu svrhu. To je moguće onda ako su sadnice uzgojene iz sjemena provenijencije, koja osigurava pravilan razvoj stabla. Drugi je slučaj kad podižemo crno borove kulture na veoma jako degradiranim terenima na kojima može uspjevati jedino crni bor, koji služi kao predkultura. U takvom slučaju treba sjeme sakupljati sa naročito rustikalnih stabala, koje se odabiru na terenu u autohtonim sastojinama prema tlu na kojem rastu. |