DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 9-10/1963 str. 28 <-- 28 --> PDF |
Provedena uporedbna rezultata istraživanja potvrdila je i Fluryjevu (4) postavku — utvrđenu istraživanjima na stablima jele, smreke i bukve — prema kojoj stabla istih prsnih promjera i podjednake kvalitete, a različitih visina daju jednak postotni odnos sortimenata, dok se njihovi apsolutni iznosi mijenjaju s različitim visinama. Budući da su u našim istraživanjima bonitetni razredi, funkcije visine stabala (visinski boniteti), zbog toga su postojale male razlike između postotnog odnosa sortimenata u istim debljinskim stepenima, a različitim bonitetnim razredima. S obzirom na navedenu Fluryjevu postavku i male razlike u postotnom odnosu sortimenata dobivene u našim istraživanjima na različitim bonitetnim razredima i biljnim zajednicama izvršili smo kumuliranje istraženih rezultata i na bazi naprijed opisane metode i propisa JUS-a iz 1955. i 1962. god. izradili jedinstvene sortimentne tablice za jelu. Donosimo ukupan broj stabala po debljinskim stepenima, koja su služila za izradu sortimentnih tablica. Debljinski stepenBroj stabalaDebljinski stepenBroj stabala cm cm 12,5 17,5 17 42 62,5 67,5 197 129 22,5 100 72,5 104 27,5 78 77,5 50 32,5 82 82,5 13 37,5 83 87,5 19 42,5 111 92,5 8 47,5 174 97,5 2 52,5 198 102,5 1Tabela 1. 97,5 199 Ukupno 1607 Rezultati ovih istraživanja sadržani su u tabelama 2, 3, 4, 5, 6 i 7. Primjena tabela 2, 3 i 5 je vrlo jednostavna. Utvrdi se drvna masa stabala na panju (dubećih) pomoću tabela drvnih masa Šurića ih Schuberga. Ta drvna masa množi se s postotkom korisne drvne mase (postotkom iskorišćenja) onih debljinskih stepena kojima stabla pripadaju, a koji odgovara izabranim tabelama za kubiciranje i podijeli sa 100. Na taj način dobila se korisna (iskorišćena) drvna masa. Korisna drvna masa podijeli se zatim na pojedine Sortimente uz pomoć postotaka, koji se nalaze u odgovarajućim debljinskim stepenima. Razlika između mase po tabelama drvnih masa i korisne drvne mase otpada na: koru, eventualnu trulež, rak, na gubitke kod sječe i izrade, nadmjeru, grješke kubiciranja itd. Razumije se, da će sortimentne tabele dati povoljne rezultate, ako se primijene na veći broj stabala. Primjenom na jedno stablo ili manji broj stabala mcgu ´nastati izvjesna odstupanja od stvarnog stanja. Situacija je slična kao i kod primjene tabela drvnih masa. Ako je poznata drvna masa jele utvrđena po tabelama drvnih masa Surića u ukupnom iznosu (globalu), tada se mogu upotrijebiti, postotni odnosi sortimenata iz tabele 6. Ukupna drvna masa utvrđena po tabelama drvnih masa množi se s postotkom korisne drvne mase, koji iznosi 84,1% i podijeli sa 100. Rezultat je korisna drvna masa, koja se dalje dijeli na pojedine Sortimente na bazi odgovarajućih postotaka navedenih u tabeli 6. Ako je drvna masa jelovih stabala utvrđena po Schubergovim tabelama, tada se za postotak korisne drvne mase može uzeti 80,3%. Na dobivenu korisnu drvnu masu treba tada primijeniti navedene postotke u tabeli 6, da se dobiju pojedini sortimenti. |