DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 11-12/1963 str. 72 <-- 72 --> PDF |
Stanica u tom smislu predstavlja stalno područje kontinuiranog prstenovanja vođeno naučno-planski i sistematično, a postojanost rada i kontinuitet kod rada mogu kod takve naravi posla dati rezultate. Djelatnost Stanice proširila se i na nama interesantna područja užeg dalmatinskog područja. Kod rada sa mrežama može uletjeti po koja ptica sa stranom oznakom na prstenu^ općenito uzevši kod svakog novog postavljanja mreža ne može se opsolutno znati DA LI JE PERUĆICA Od vremena do vremena naša dnevna i nedeljna štampa objavi po koji članak o prašumi »Perućici« i »čudima« što ih ona krije u sebi. Upravo su napisi ovakve naravi informirali (dezinformirali) čitaoce da skoro i nije potrebno pobliže objašnjavati geografski smještaj, opis i raritet Perućice. Dovoljno je bilo samo spomenuti ime Perućice pa se većina čitalaca s podozrenjem i strahom mogla sjetiti da je ona negdje zagrljena masivima Volujaka, Maglica i Sniježnice i da se u njoj vodi i smjenjuje divlja igra prirode »nepoznata« i možda »jedinstvena« u svijetu. Ove su priče o Perućici išle datle da su i neki strani novinari postavljali pitanja odgovornim šumarskim stručnjacima koji rade na tom području o životu majmuna i otrovnih zmija (šargana) u ovoj prašumi! Ili pak jedna strana ekskurzija đaka, kada je došla na Tjentište, bila je tako opremljena oruđem za presijecanje, zaštitnim odijelima i naoružanjem kao da će se, u najmanju ruku, kretati kroz džungle Amazonije u kojima sa svakoga i iza svakoga stabla vreba opasnost. Radi tačnog informiranja čitalaca možda bi bilo potrebno i putem dnevne štampe kazati pravu istinu o ovoj našoj prašumi. Ona se nalazi na području Nacionalnog parka »Sutjeska« sa desne strane istoimene rijeke poznate po legendarnoj bitci za vrijeme V-te neprijateljske ofenzive. Zatvorena prirodnim granicama Dragog Sedla, Sniježnice, Maglica i Prijevora, te obroncima Volujaka, prašuma Perućica se nalazi na nadmorskoj visini od cea 800— —2.300 metara sa površinom od 1.234 ha i drvnom masom od 700—1.350 po ha. Nedavno sam obišao ovu našu poznatu šumu prašumskog oblika pa bih iznio svoj dojam o njezinim iprašumskim karakteristikama, te i mišljenje da li je Perućica prašuma ili ne. No radi lakšeg razumijevanja potrebno je prvo definirat; šumu prašumskog oblika, a onda iznijeti stanje što će se uloviti u toku jednog dana, a pogotovu su razlike u prstenovan ju po vrstama od godine do godine u istim mjesecima i na istim lokalitetima. Ornitološka stanica uz modernu i suvremenu opremu predstavljati će stanicu evropskog tipa na kojoj će se osim metode prstenovanja, njegovati i ostale metode proučavanja ptica, te će se na taj način vidljivo širiti za nas važna naučna dokumentacija. Ljubica Štromar prof. PRAŠUMA ILI NE? u kome se .prašuma Perućica danas nalazi, te i njezin momentani status u sklopu Nacionalnog parka »Sutjeska«. Pod prašumom se razumijeva iskonska prirodna šuma autohtonih vrsta drveća, grmlja i prizemnog rašća, potpunoma sačuvana od utjecaja čovjeka i njegovih pratioca (stoke i drugog), i u kojoj se održala biološka ravnoteža kao funkcija određenog klimata. Doduše, postoje u šumarskoj nauci različite definicije prašume, no ova bi, po prilici, bila kompromis -pa i sukus svih definicija brojnih autora. Možda je potrebno istaći da šume prašumskog tipa, nažalost, još nijesu dovoljno proučene i u buduće će sve biti manje, jer ih je ljudska civilizacija potisla i ograničila na sasvim mala područja. Neupuštajući se u analizu tropskih i suptropskih prašuma Afrike, Južne Amerike i Azije, te prašuma krajnjeg sjevera Amerike i euroazijskog kontinenta, koje se danas zbog sve veće potražnje drveta na nacionalnim i svjetskim tržištima, usput rečeno, sve više potiskuju i eksploatišu — prašume Evrope polako ali sigurno gube elemente prašuma i poprimaju odlike, prije svega, gospodarskih (ekonomskih) šuma, a onda nacionalnih parkova, rekreativnih i zaštitnih šuma, koje imaju i moraju imati sasvim druge statuse od šuma prašumskog tipa. Danas je u Evropi prava atrakcija naći po čovjeku nedirnutu, iskonsku šumu, ili kako se to stručno kaže, primarnu prašumu, jer su potrebe ljudi za drvom i njegovim prerađevinama toliko narasle da su nekada bogate zemlje Evrope na šumama ovakvog tipa, ili ih svele na minimum, ili su ostale bez njih. Istina poznate evropske prašume u Alpama, Karpatima, Tatrama i poznata prašuma Bjelovješka su sekundarne prašume, koje definira znatan utjecaj čovjeka i njegovih pratioca, ali to nije ono što bi za današnju nauku i praksu i uopšte civilizirane ljude ovoga vijeka predstavljalo pravi raritet prirode. |