DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 3-4/1968 str. 38 <-- 38 --> PDF |
cijama — gde je tlo bilo nečim zaštićeno (slama, štitovi, pilotina, drvoredi, matična šuma, sneg i dr.). Od mraza nisu oprljene ni krune starijih primeraka duglazije u parkovima, pa i na soliterskim primercima. Smrzavanja mladih biljaka duglazije dešava se i u drugim zemljama. Tako na primer, vrlo jaka zima u Francuskoj 1962/63. godine nanela je znatna oštećenja — smrzavanje duglazije u rasadnicima i mladim kulturama, što je izazvalo veliku zabrinutost šumarskih stručnjaka u Francuskoj. Kao uzrok smrzavanja bile su istaknute predpostavke (hipoteze) da neke rase duglazije ne podnose jaka zahlađenja u proleće, za vreme toplenja snega, pa je jako crvenilo na mladim biljkama objašnjeno neuravnoteženošću između transpiracije i apsorpcije vode koju biljke troše. Zbog toga su i bili postavljeni ogledi u jednom rasadniku blizu Nansija, gde je posejano seme duglazije različitih provenijencija iz SAD. Uporedo sa tim, izvršeno je i rasađivanje onih požutelih biljaka duglazije u zimi 1962/63. Evidencija u avgustu sledeće godine pokazala je, da je procenat uginulih sadnica prema provenijenciji različit, ali nije odlučujući. Na osnovu tih ispitivanja izneta je pretpostavka: mortalitet sadnica duglazije pruža neku informaciju o slabom delovanju hladnoće na sadnice. U zaključku francuske studije navodi se: Ispitivanje koje je u toku i sadrži mnoge serije američkih i francuskih provenijencija, koje će biti sađene na različitim francuskim staništima, doprineće da se ovaj problem resi od sada, pa za nekoliko godina (12). Kao što se iz kratkog sadržaja jedne francuske studije o istom problemu vidi, ni u Francuskoj pitanje smrzavanja mladih biljaka duglazije nije još rešeno. Ipak naša konstatacija se slaže sa mišljenjem francuskih autora u tome, što smrzavanje mladih duglazija nastaje onda, kada se poremeti bilans potrošnje i doticnja vlage koja je biljci potrebna: zakon transpiracije i apsorpcije vode u fiziologiji bilja, a taj je baš slučaj i nastao kod nas na Ornom Brdu i na Crnuši, gde je usled dubokog smrzavanja zemlje, a posebno u oblasti žiljnog sistema, transpiracija bila prekinuta koja je kod duglazije aktivna i u zimske dane. Rezimirajući prednje izlaganje o štetnim posledicama jake zime 1963/64, u pogledu smrzavanja mladih biljaka duglazije na nekim lokacijama područja Kosova i Metohije, tj. na objektima gde Zavod za šumarstvo Peć vrši istraživanja, možemo izvući ovaj ZAKLJUČAK Kako starije, tako i novije zasade (kultivisanja) zelene duglazije na području Pokrajine Kosova i Metohije dale su vrlo dobre rezultate, a to je ujedno i preporuka, putokaz za dalje masovnije razmnožavanje na Kosmetu ove vrste stranog četinara, koji brzo raste i daje tehničko drvo veoma visokih kvaliteta. Ova vrsta vanredno je podesna za ozelenjavanje naselja i industrijskih postrojenja, u parkovima i skverovima, kao i za očetinjavanje lišćarskih šuma, a naročito bukovih u cilju proizvodnje što veće količine drvne mase četinara u čemu Kosmet već sada oskudeva. Smrzavanje zelene duglazije na području Kosova i Metohije vanredna je pojava i dešava se vrlo retko, za vreme prejakih zima sa jakim mrazevima i bez snega, ali i tada od mraza stradaju samo mlade biljke starosti 1—4 godine i to samo onda kada nisu zaštićene odgovarajućim uzgojnim merama, odnosno 120 |