DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 7-8/1969 str. 23 <-- 23 --> PDF |
nego pod evropskim arišem i bukvom. Te razlike nisu relativno velike, a mogle bi poticati od faktora koji leže izvan navedenih vrsta drveća i njihove sposobnosti akumulacije fosfora. Rastvorljivog kalija najviše sadrži tlo pod bukvom i američkim borovcem a u znatnoj manjoj mjeri pod kulturama ariša i smreke. Tlo pod različitim vrstama drveća pokazuje velike razlike u pogledu sadržaja rastvorljivog kalija nego fosfora. Vrlo je vjerojatno da ove razlike potječu od različite migracione sposobnosti kalija i fosfora. Fosfor je manje pokretljiv pa njegova prisutnost bolje održava prirodu procesa biološke akumulacije. U kiselom smeđem tlu je utvrđen (izuzev u sloju 0—5 cm pod kulturom zelene duglazije) nizak sadržaj rastvorljivog fosfora. Ipak je više fosfora akumulirano u Ai horizontu kiselog smeđeg tla pod zelenom duglazijom i smrekom nego pod jelom i bukvom. U pogledu sadržaja rastvorljivog kalija, tlo pod jelom i zelenom duglazijom pokazuje nagli pad kalija po dubini profila. Na osnovu se podataka o sadržaju rastvorljivog kalija u sloju tla od 0—5 cm može zaključiti da se najviše ukupnog kalija akumulira pod zelenom duglazijom a zatim pod jelom, smrekom i bukvom. Svi podaci provedenih analiza pokazuju da su u površinskom sloju istraživana tla dobro opskrbljena fiziološki aktivnim kalijem. 5. Adsorpcijski kompleks tla Podaci o sumi zamjenljivih baza u površinskim slojevima tla (tabela 4) pokazuju veoma zanimljive odnose. Pod svim istraživanim vrstama drveća dobiven je i do nekoliko puta veći sadržaj zamjenljivog Ca i K u sloju tla od 0—5 cm u odnosu na njihov sadržaj u sloju od 5—15 cm. To dokazuje veliki utjecaj vegetacijskih uvjeta sredine na sadržaj zamjenljivih baza u adsorpcijskom kompleksu tla. Rezultati istraživanja pokazuju da je intenzitet akumulacije baza u adsorpcijskom kompleksu najveći pod zelenom duglazijom. Kalcija i kalija u adsorpcijsko´m kompleksu istraživanog tla imaju također znatno više i kulture smreke i jele nego prirodna sastojina bukve. 6. Sadržaj biogenih elemenata u šumskoj prostirci U tabelama 5 i 6 te slikama 1 i 2 prikazani su rezultati istraživanja postotnog sadržaja dušika, fosfora, kalija, kalcija i magnezija u šumskoj prostirci. Ovi su podaci za ocjenu stanja i promjena plodnosti šumskih tala od osobite važnosti. U šumskoj su prostirci nagomilane relativno velike količine biogenih elemenata i zadatak je šumsko uzgojnih mjera da reguliraju njihovo racionalno iskorištavanje od strane šumskog drveća. S gledišta koje nas ovdje zanima može se istaknuti ovo. U zoni primorske šume bukve najveći postotni sadržaj dušika sadrži šumska prostirka pod drvećem evropskog ariša a najmanje pod američkim borovcem, dok je taj sadržaj pod smrekom i bukvom približno jednak. Šumska prostirka ariša ima također i najveći postotni sadržaj fosfora. Kalija ima najviše u šumskoj prostirci američkog borovca. Kalcija i magnezija nađeno je najviše u šumskoj prostirci bukve a najmanje u šumskoj prostirci evropskog ariša. U zoni Blechno-Fagetum na kiselom smeđem tlu šumska prostirka bukve ima također najveći postotni sadržaj kalcija i magnezija. Količine šumske prostirke koje su utvrđene na pojedinim primjernim plo |