DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 9-10/1971 str. 21 <-- 21 --> PDF |
Uspoređujući granične vrijednosti dimenzija polenovih zrnaca s ljubičastih i žutih cvatova (Tabela 3), vidi se da ljubičasta forma ima uglavnom veće dimenzije (izuzetak čini samo širina zračnih mjehura). Prema tome, kod ljubičastih formi je i varijabilnost veća jer se apsolutne dužine polenovih zrnaca (A) kreće od 105,0—214,4 u., kod žute forme od 98,7—216,3 u.; dužine tijela polena (B) s ljubičastih cvatova od 63,0—147,0 p, a kod žutih od 65,1—142,8 p; širina tijela polena (C) kod polena s ljubičastih cvatova varira od 29,4—123,9 n a kod žutih od 21,0—123,9 p.; širina zračnih mjehura (D) za ljubičastu formu iznosi 39,9—102,9 p, a kod žute forme je nešto veća i kreće se od 42,0—111,3 H; dužina zračnih mjehura (E) za polen s ljubičastih cvatova iznosi od 21,0—79,8 [X, a kod žutih 18,9—79,8 p. Kod dvobojnih cvatova ove su vrijednosti uglavnom manje osim kod dimenzija zračnih mjehura. Od vih stabala s kojih je bio uzet polen, najveće dimenzije (M + fm) ima polen sa stabla Perister 11/16 (s ljubičastim muškim cvatovima), čija dužina polenovih zrnaca (A) iznosi 170,86 ± 1,60 p; dužina tijela polena (B) 115,25 ± 0,30 u.; širina tijela polena (C) 94,75 ± 1,42 u.; širina zračnog mjehura (D) 71,90 ± 0,94 u. i dužina zračnog mjehura (E) 54,36—0,92 u.. Vrlo slične dimenzije polena (kod stabala s ljubičastom pigmentacijom) imaju stabla Brajčino 9, Perister II/4 i Perister 11/12. Najmanje dimenzije unutar forme s ljubičastim cvatom ima polen sa stabla Vrteška 5 (An = 143,62 ±1,16 u.; B = 93,62 ± 1,17 p; C = 77,47±1,24 p,; D = 61,45 ±0,70 p, i E = 48,47±0,71 p.. Slične dimenzije ima i polen sa statola Perister 1/4. Najveće varijacije u apsolutnim (graničnim) vrijednostima utvrđene su kod stabla Perister 1/4 (min = 105,0 a max = 218,4 u). :Kod stabala sa žutom pigmentacijom muških cvatova najveće prosječne dimenzije (M±fn,) ima polen sa stabla Perister 11/15 (A = 167,45±1,72 u,; B = = 11,47±0,87 p; C = 86,52 + 1,45 p.; D = 72,53±0,88 p. i E = 55,77 ± 0,94 \x), a identične dimenzije ima i polen sa stabala "Vrteška 1 i Brajčino 10. Najmanje dimenzije unutar forme sa žutim cvatom ima polen sa stabla Vrteška 19 (A = 140,01 ±0,87 u.; B = 97,36±0,69 pi; C = 80,96±0,86 u. i E = 45,56 + 0,44 (jt), Perister 1/7 i Vrteška 20. Unutar forme sa žutim cvatom najveće varijacije dimenzija polena utvrđene su kod stabla Perister II/l (min = 105,0, max = 216,3 p,). Za razliku od tipičnih ljubičastih odnosno žutih formi, kod kojih su dimenzije polenovih zrnaca veće, kod intermedijarnih ljubičasto-žutih (i obratno) formi, najveće prosječne dimenzije ima stablo Perister II/2 (kod koga je A = 162,98± 1,34 p.; B = 112,8±0,86 p; C = 94,37±1,11 p; D = 69,36±0,69 p i E = 38,77 ± 0,91 p.), a iste dimenzije imaju i stabla Vrteška 2, Vrteška 9 i Vrteška 11. Najmanje prosječne dimenzije imaju stabla Vrteška 6 (A = 142,59±1,33 p; B = 96,54±0,83 p; C = = 74,76±1,28 p; D = 58,71 ±0,85 i E = 47,07±0,77 p,), i stabla Perister 1/6 i Vrteška 7. Unutar ove forme, najveća kolebanja u apsolutnim (graničnim) dimenzijama polena primjećeno je kod stabla Perister I/l (min = 105,0, max = 205,8 p,). U tabeli 4 prikazani su koeficijenti varijacije, te se iz nje može vidjeti da su varijacije između pojedinih formi znatne. Veća kolebanja koeficijenata varijacije zapaža se kod polena sakupljenog s jela čiji su muški cvatovi ljubičasti, i to kod svih mjerenih elemenata. Slična je situacija i između koeficijenata varijacije pojedinih stabala. Uspoređivanjem uzajamnih odnosa pojedinih dimenzija polenovih zrnaca tj. njihovih indeksa (Tabela 5), vidi se da odnosi B/A i B/D imaju identične vrijednosti za sve tri forme, dok se ostali indeksi međusobno razlikuju. Tako kod odnosa B/C najveću vrijednost ima polen iz žutih, zatim iz dvobojnih, a najmanji iz ljubičastih cvatova. Kod odnosa B/E najveću vrijednost ima polen iz dvobojnih, manju iz ljubičastih i najmanju iz žutih cvatova. Najveću vrijednost odnosa C/D ima polen ljubičastih, zatim dvobojnih i žutih cvatova. 295 |