DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 8-10/1978 str. 33 <-- 33 --> PDF |
tvarane u ziratno zemljište. Na taj način je i ukupna površina hrastovih šuma na području BiH sukcesivno opadala a degradacija preostalih hrastovih šuma u pojačanoj mjeri nastavljena. Stanje bosanskih hrastovih šuma, naslijeđeno od kapitalističke Jugoslavije, nije se promijenilo ni u socijalističkoj Jugoslaviji sve do danas. Prema najnovijim podacima izvršene inventure šuma, površina visokih hrastovih šuma u društvenoj svojini na području BiH iznosi svega oko 76.000 ha. One participiraju u ukupnoj površini visokih ekonomskih šuma u društvenoj svojini sa oko 7,4%. Drvne zalihe postojećih visokih hrastovih šuma, uglavnom hrasta kitnjaka, nisu u pogledu prosječnih količina njihove drvne mase po 1 ha površine tako niske (175 m3) koliko su debljinska raspodjela njihovih stabala i udio kvalitetnih klasa nepovoljni. Od stvarne i normalne drvne zalihe tih šuma otpada na pojedine debljinske razrede: Debljinski razred 10—15 15—20 20—30 30—50 50—80 preko 80 cm % % «Vo Vo Vo ,;i/o Normalna drvna zaliha 11,5 15,5 28,8 35.3 9,2 Stvarna drvna zaliha 2,4 4,8 19,7 57,7 14,3 1,1 Ovi podaci pokazuju koliko se današnja stvarna zaliha drveta u bosanskim hrastovim šumama prema njihovim debljinskim razredima udaljila od normalnog stanja i koliko će trebati vremena i truda da se to nenormalno stanje normalizira. Prema podacima iste inventure sadašnji udio kvalitetnih klasa u zalihama drvnih masa visokih hrastovih šuma u BiH iznosi: Kvalitetna klasa I II III % 15,8 34,3 49,9 (lit. 27, 28). Prezentirani podaci očevidno ukazuju na činjenicu da je kvalitet drvne mase u bosanskim hrastovim šumama nepovoljan. Ova konstatacija ispada još teža, kada se uzme u obzir da su u I klasu svrstana stvarno srednje kvalitetna stabla, da su u III klasu ubačena sva bolesna, jako natrula, šuplja, suhovrha, jako ozlijeđena, kao i zdrava stabla koja sadrže samo ogrjevno drvo te da su u II kvalitetnoj klasi ostala stabla koja čine prijelaz od I do III klase, a koja po svom kvalitetu spadaju više među nekvalitetna stabla III klase. Pošto u kvalitetnoj klasifikaciji visokih hrastovih šuma među stablima I kvalitetne klase gotovo i nema stabala iz kojih bi se mogli dobiti furnirski trupci, pa čak ni pilanski trupci prve klase, to je u stvari današnji kvalitet hrastovih stabala u bosanskim šumama lošija nego što je to u prikazanoj klasifikaciji inventure šuma predstavljeno. Degradirane bosanske hrastove šume i njihova sanacija predstavljaju danas jedan od važnih šumsko privrednih problema. Paralelno sa degradacijom tih šuma u prošlosti odvijali su se u nepovoljnom smislu i pedogenetski procesi koji su se odrazili u degradaciji zemljišta na kome se nalaze te šume. U tim šumama je, istina, i sada zastupan u izvjesnoj mjeri hrastov podmladak i podrast ali su oni, pored oštećenosti i zastarčenonsti, u znatnom pro |