DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 8-10/1978 str. 61 <-- 61 --> PDF |
koji su bili odlučujući za takav pristup razvoju, značajno mjesto ima zaostajanje u izgradnji pratećih objekata za razvojem privrede, a što je posljedica nagle seobe seoskog stanovništva u razvijenije centre. Izgradnjom suvremenih stambenih blokova, industrijskih i ostalih objekata u gradovima i njihovoj bližoj okolici sve je manje zelenih površina u moru betona koji već daje obilježja većim hercegovačkim aglomeracijama. Bilo je napora da se očuva postojeće zelenilo u gradovima, za kojim su potrebe sve veće, ali je njega sve manje s tendencijom smanjivanja mogućnosti njegovog proširenja. S druge strane sivilo ljutog krša okolnih brežuljaka i brda tmurno djeluje svojim izgledom što je izrazit slučaj s bližom okolinom Mostara, Trebinja, Ljubinja, Stoca i još nekih mjesta. Na tim površinama intenzivno djeluju erozioni procesi s izraženim fenomenima bujičnih tokova (Mostar, Ljubinje, Trebinje itd.). Upravo te površine predstavljaju glavne medije za šumske nasade, čije podizanje je postala nasušna potreba za svakodnevni odmor i rekreaciju radnih ljudi. Većina tih površina (prema stanišnim uslovima) ima najviše uslova za podizanje park-šuma, dok su uslovi za hortikulturno oblikovanje pejsaža dosta teški. U isto vrijeme na njima postoje idealni uslovi za izgradnju ugostiteljskih kao i ostalih objekata za rekreaciju gradskog stanovništva od najmlađe do najstarije dobi. U nekim mjestima (Mostar i Trebinje) moguće je uz manje rekonstrukcije starih puteva i uz adaptaciju bivših fortifikacija urediti ugostiteljske objekte, koji bi u isto vrijeme služili kao izuzetno lijepi vidikovci. Podizanjem nasada na tim površinama sveli bi se na minimum erozioni procesi i ublažili klimatski ekstremi. Projektirani zeleni pojasevi kod Mostara, Trebinja, Bileće i Stoca uz već podignute kulture, premašuju normu za potrebe rekreacije pod uslovom, da se izrade i prateći objekti te da se veličina park-šume za jedan grad obračunava na bazi norme od 800 m2 za jednog posjetioca i kao osnov za posjetu parku svega 10% stanovnika (Vučijak — 1973). Hercegovina je bogata kulturno-historijskim spomenicima i prirodnim ljepotama u području frekventnih turističkih tokova, posebno dolinom Neretve tj. kroz Mostarsko-čapljinsku regiju. Od svih vrsta nasada koji se koriste za potrebe kontinentalnog turizma u Hercegovini najznačajnije bi bile kamp-šume. Njihovo podizanje na atraktivnim punktovima povećalo bi učešće takozvanog stacionarnog turizma u ukupnom turističkom prometu, čime bi se povećala rentabilnost ove značajne turističke privredne grane. Također je poželjno podizanje manjih sastojina ili grupa stabala uz turističke objekte, riječne plaže i si., s tim da podignuti objekti bitnije ne mijenjaju izgled pejsaža, te da ne djeluju izvještačeno (Vučijak — 1973.). POSTOJEĆE TEŠKOĆE I PROBLEMI PRI PODIZANJU NASADA U području hercegovačkog krša gdje je devastacija šuma iskonskog karaktera (počev od mlađeg neolita — Đikić, 1957) podizanje nasada turističko- rekreativnog karaktera predstavlja finansijski problem. To se prije svega odnosi na malu mogućnost upotrebe mehanizovanih sredstava, nedostatak i 347 |