DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 11-12/1978 str. 23 <-- 23 --> PDF |
utrošak vremena po m3 drvne mase kod druge i treće varijante smanjuje, obzirom da se dijeli različitim (sve manjim) volumenom drvne mase. Stoga je utrošak fiksnog vremena po m3 drvne mase najmanji kod prve a najveći kod treće varijante izrade. To se vidi iz koeficijenata utroška fiksnog vremena za pojedine varijante po debljinskim razredima i u prosjeku (tabela 4). Kako se dalje u istoj tabeli vidi, smanjenje ukupnog utroška vremena kod druge i treće varijante u odnosu na prvu, veće je po deblu nego po m3 izrađene drvne mase. Ta je razlika kod druge varijante neznatna, a kod treće iznosi u prosjeku 4,5 %. Tako ovdje utrošak vremena po m3 drvne mase u odnosu na prvu varijantu iznosi u prosjeku 88,9%, što znači smanjenje utroška vremena za 11,1%. Radi detaljnijeg razjašnjenja odnosa utrošaka vremena po m3 drvne mase, prikazani su u tabeli 7 odnosi utrošaka vremena po m3 drvne mase, kod radnih operacija kresanja grana i guljenja kore, za cijelo deblo s ovršinom i pojedine dijelove debla. Utrošci vremena po m3 drvne mase za prvu varijantu izrade označeni su indeksom 1,00. Zatim su uzeti u obzir utrošci vremena po m3 drvne mase za 2. i 3. varijantu, te izostavljene dijelove debla, kod druge (redni br. 5) i treće (redni br. 7) varijante, te izraženi indeksima u odnosu na utrošak vremena kod prve varijante. Odnosi su prikazani po debljinskim razredima stabala i u prosjeku. Podaci o dužinama i promjerima na tanjem kraju, ovdje tretiranih dijelova debala nalaze se u tabeli 2. Može se reći da odnos utrošaka vremena navedenih dijelova debla ovisi o odnosu debljina tih dijelova. Kako se u tabeli vidi, utrošak vremena kresanja grana po m3 drvne mase kod vršne sekcije veći je u prosjeku 7,29 puta od utroška vremena kod drvne mase krupnog drva. Kod vršne i pretposljednje sekcije, gdje je debljina veća nego kod same vršne sekcije, i koeficijent utroška vremena je manji (u prosjeku 5,70). Koeficijent utroška vremena za kresanje grana veći je nešto kada se usporede utrošci vremena po m3 drvne mase (tabela 7), nego kada se usporede utrošci vremena po stablu (tabela 2). Analizom varijance ispitali smo kako se odnose utrošci vremena kresanja grana na sekcijama određenog promjera, od stabala raznih debljinskih razreda. Za sekcije 35 cm srednjeg promjera bez kore F = 3,47, dok za koeficijent rizika 0,05, F = 3,40. Analiza varijance utrošaka vremena kresanja grana za sekcije od 45 cm promjera, a od stabala debljinskih razreda 55 cm, 65 cm, 75 cm, daje F = 13,17, dok za koeficijent rizika 0,05, F = 3,74, a za koeficijent rizika 0,01, F = 6,51. Prema tome u oba gornja slučaja postoji signifikantna razlika utrošaka vremena kresanja. Pokazala se, nadalje, stohastička veza između prsnih promjera stabala i utroška vremena kresanja grana na sekcijama određenog promjera, ali sa stabala raznih debljinskih razreda. Računsko izjednačenje je obavljeno pomoću regresionih jednadžbi (tabela 3), za sekcije srednjeg promjera 15 cm, 25 cm, 35 cm i 45 cm, bez kore, a dužine po 4 metra. Kako se vidi na slici 6, s porastom debljine stabala utrošak vremena kresanja za oblovinu istog promjera se povećava. Što je stablo deblje, sekcija iste debljine se nalazi na većoj visini od tla, granatija je, pa se tako 453 |