DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 11-12/1978 str. 72 <-- 72 --> PDF |
1. Središta rasprostranjenosti i mjesta na kojima se razvijaju optimalno, bilo šume crnike, bilo medunca ili bukve, treba prepustiti prirodnoj sukcesiji, bez introdukcije stranih elemenata, a ta će sukcesija teći tako brzo, koliko brzo rastu crnika, medunac, odnosno bukva. Uzgojni zahvati trebaju se sastojati od prevođenja makije ili niske šume u srednju ili visoku šumu. 2. Same fitogeografske granice su najnepovoljnije, pa tu intervencija, iako je moguća, ima najmanje ekonomsko opravdanje. Tu nalazimo najveće površine tipičnih kamenjarskih pašnjaka i tzv. »goli krš«, a te površine treba iskoristiti za ekstenzivno stočarstvo. 3. Podizanje kultura crnoga bora, i to ilirske provenijence, ima fitogeo; rafsko opravdanje jedino na graničnom dijelu između medunčeva i bukovog područja i što su te kulture bliže potencijalnom bukovom području, to će rezultati biti bolji. U tom graničnom dijelu danas i nalazimo praktički sve prirodne sastojine šuma crnoga bora, na potežu od Obruča do Dinare. Prirodne crnoborove sastojine treba maksimalno iskoristiti za proizvodnju sjemena i oplemenjivanje. 4. U tipičnom crnikinom području alepski bor se i danas nezadrživo širi, a u njegovom najkserotermnijem dijelu, koji smo svojevremeno (I. TRINAJSTIĆ, 1973) priključili svezi Oleo-Ceratonion, alepski bi bor i u razmjerno dugom vremenskom razdoblju predstavljao dominantnu, nadstojnu etažu šumske vegetacije, pogodnu ne samo u zaštitne i rekreacijske svrhe, već i za produkciju drvne mase. Vlažnije područje crnikinih šuma (as. Omo-Quercetum ilicis) treba uzgoj no-uređajnim zahvatima regenerirati, a samo u ograničenom opsegu podizati šume alepskog bora koje tu dobro uspijevaju, ali vrlo brzo sukcediraju u crnikine šume. 5. U graničnom području između zimzelene i listopadne vegetacije prednost ima alepski bor. Introdukcija crnog bora ilirske ili austrijske provenijence nema ekonomsko opravdanje, izuzev flične podloge. U tom graničnom području nalazimo autohtoni, dalmatinski crni bor koji zahtijeva posebnu pažnju selekcionera, a on se je na nekim otocima (npr. Brač i Hvar) znatno proširio zahvaljujući baš antropogenoj degradaciji. 6. Granično područje između pojasa bukve i pojasa klekovine je u šumsko- gospodarskom pogledu nekorisno i svi zahvati u tom pravcu nemaju ekonomsko opravdanje, pa ga treba koristiti kao pašnjake. 7. Unošenje smreke, ariša, borovca i drugih kontinentalnih vrsta na primorsku padinu Dinarida nema nikakvo, niti biološko, niti ekonomsko opravdanje. ZAKLJUČAK Iako je intenzitet tisućgodišnjih antropogenih utjecaja na prvotnu šumsku vegetaciju bio više manje jednak duž čitavog jadranskog primorskog pojasa, nalazimo u sastavu recentnog biljnog pokrova vegetacijske oblike različitih stupnjeva degradacije, od ekstremno degradiranih kamenjarskih pašnjaka i točila sve do slabo degradiranih šuma. |