DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 3-4/1983 str. 103 <-- 103 --> PDF |
u različitim pokusima. Ono je najizrazitije kod američkog borovoa (0—51°/o), koji se u posljednjih deset godina masovno suši na području Slavonije (Durgutovica, Surduk i Slatki potok). Na vrištinsko-bujadičnom tlu, u pokusu »Lokve«, nije se posušila nijedna biljka tijekom proteklih pet godina. Kod ostalih vrsta intenzitet sušenja se kretao od 1,0—1,5% godišnje, s izuzetkom obične smreke kod koje se u prosjeku u tom razdoblju posušilo samo P/o biljaka. Najčešći uzorci ugibanja biljaka su štete od divljači, glodavaca i dr. U desetoj godini, uzevši u obzir sve vrste i lokalitete, prezivljenje se kretalo u širokom rasponu od 16% kod zelene duglazije u Slatkom potoku do 97% kod obične smreke u Lokvama. Na bazi prosjeka iz sva 4 pokusa najniže prezivljenje je kod zelene duglazije (47%) i evropskog ariša (65%) a najviše kod obične smreke (89%) i crnog bora (85°/o). 2.2 Visinski rast i prirast Podaci su prikazani u tabeli 2 i na grafikonu 1. U proteklih pet godina, 1974—1978., u odnosu na ranije razdoblje, 1969.— 1973., nije bilo značajnijih izmjena u pogledu visinskog rasta među istraživanim vrstama. Evropski ariš i američki borovac su vodeće vrste u sva četiri pokusa, a obična smreka i crni bor su i dalje najslabiji. Međutim, kod evropskog ariša već se osjeća lagano opadanje intenziteta visinskog rasta, a kod obične smreke i zelene duglazije on je sve intenzivniji. Običan bor, crni bor i američki boravac imaju približno isti intenzitet rasta kao i u razdoblju 1969. — 1973. god. Ako pratimo uspijevanje pojedinih vrsta u različitim stanišnim uvjetima (pokusima) kod borovca zapažamo znatno slabije izraženu varijabilnost nego kod zelene duglazije i naročito evropskog ariša. Obična smreka je negdje po sredini između ove dvije skupine (grafikon 1). Visinski prirast u prosjeku se kretao od 38,7 cm kod obične smreke u Lokvama do 113,6 cm kod evropskog ariša u Durgutovici. Najveći je kod evropskog ariša u pokusu »Durgutovica« i »Lokve«, te kod američkog borovca u pokusu »Surduk« i »Slatki potok«. Najslabiji visinski prirast je kod crnog bora, obične smreke i zelene duglazije u svim pokusima (tabela 2.). 2.3 Debljinski rast i prirast Podaci su prikazani u tabeli 3 i na grafikonu 2. Odnosi među vrstama u pogledu razvoja prsnog promjera se razlikuju od onih po visini. Vodeće vrste su američki borovac i običan bor, a najslabija je obična smreka. Podaci za evropski ariš i zelenu duglaziju jako variraju, npr. u pokusu »Durgutovica« to su vodeće vrste, a u pokusu »Slatki potok;< su najslabije. Krivulja rasta u debljinu kod evropskog ariša pokazuje tendenciju opadanja u sva četiri pokusa. Naprotiv sve intenzivniji debljinski rast pokazuje obična smreka, zelena duglazija d američki borovac- Običan bor i crni bor imaju približno isti trend kao i u proteklih pet godina (1969. — 1973.). |