DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 3-4/1985 str. 85 <-- 85 --> PDF |
Veoma je bogat mitološki svet koji je vezan za šumu. I sam pojam »paničan strah« vezan je za Pana, mitološko biće sa obitavalištem u šumi. Široko razvijen kult prema šumi i drveću jedan je od izraza strahopoštovanja prema ovom delu prirode. Još i danas u mnogim nerazvijenim krajevima sveta, šuma se smatra svetilištem. Mnogi običaji ovog kulta sa svojim čarolijama i šarmom predstavljaju doživljaje posebne lepote i ušli su u riznicu kulturnih zaostavština svih naroda sveta, Emocijalni utisak koji šuma ostavlja na savremenog čoveka nije moguće proceniti jer je deo duhovnog života, izvor mira i spokojstva, uslov života i stvaralačkog rada (10). Suma je takođe bila inspiracija za mnoga umjetničk a del a iz oblasti slikarstva, arhitekture, muzike i književnosti. Za vreme snažnog duhovnog uticaja koji je vršila hrišćanska teologija, kako kaže V. Pavićević, u srednjem veku je priroda u celini bila zapostavljena i potiskivana u drugi plan. Na slikama su domi.nirale religiozne ideje, a priroda je bila samo sporedan dekor za isticanje osnovne ideje. Ovo mišljenje potvrđuje Hasel na primeru evropskog slikarstva. On navodi sledeće: »Dunavski pejsaž kod Regensburga od Alberta Aldorfera, prva je samostalna slika pejsaža u zapadnom slikarstvu. Poznavaoci također ističu čuvenu sliku »Velika šuma« od Rajzdala (1628—1682), kao jedno od značajnih dela sa šumom kao inspiracijom« (8). Poznati ruski slikar Siškin posvetio je skoro čitav svoj stvaralački opus šumi. Na fasadama crkava gotičkog stila kule sa strelastim završecima veoma asociraju na habitus smrče. Arhitektura je i počela sa drvenim građevinama, a i danas je drvo nezamenjiv elemenat u njoj,. U našoj starijoj i novijoj poeziji šuma i drveće su čest pesničk i motiv . Mogla bi se napraviti posebna zbirka sa nazivom »Dendropoezija«, jer mnoge pes- me nose nazive drveća: Jasika, Breza, Hrast, Lipa i dr. I našim najistaknutijim savremenim pesnicima šuma i drveće su poslužile kao izvori inspiracija za izvrsna pesnička ostvarenja Posebno treba istaći poznato književno delo Leonida Leonova »Ruska šuma« koja se, pored ostalog, može smatrati i apoteozom šume. Kratak i uopšten pregled nekih aspekata simbolike šume i šumskog drveća, dat mozaično i bez određenog vremenskog i prostornog sleda, i na malom broju primera, ukazuje na širu mogućnost obrade ove i sličnih tema (duhovna, estetska funkcija šume). Ako bi to poteklo od kompetentnih stručnjaka doprinosilo bi daljoj afirmaciji savremenih šumarskih gledišta da će tzv. opštekorisne funkcije šuma u budućnosti biti predmet svestranijeg interesovanja. LITERATURA 1. Damnjanović , M.: Istonija kulture, Gradina, Niš 1977. 2. Frajz e r, Dž. Dž.: Zlatna grana. BIGZ. 1977. 3. M a 1 i n o v s k i. B.: Argonauti zapadnog pacifika. BIGZ, 1979. 4. Bandić , D.: Tabu u tradicionalnoj kulturi Srba, BIGZ, 1980. 5. Chevalier, J. i Cheerbrant, A.: Rječnik simbola, Nakladni zavod MH, Zagreb, 1983. 6. Gilgameš — Sumersko-babilonski ep, IRO »Vesenil Masleša«, Sarajevo, 1979. 7. Stjuard , Dž.: Teorija kulturne promene, BIGZ, 1981. 8. Hassel , K.: Waldwirtschaft und Umwelt, Berlin-Hamburg, 1971. 9. L e o n o v, L.: Ruska šuma, Prosveta, Beograd, 1965. 10. Velašević, V. i Damnjanović, S.: Utvrđivanje i vrednovanje opštekorisnih funkcija šuma, SITSlDJ, Beograd, 1971. |