DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 7-8/1988 str. 11 <-- 11 --> PDF |
Šumske zajednica: montana bukova šuma (Luzulo-Fagetum F a b. et al. 1963). 3.2. Provenijencije sitkanske smrče Prirodni areal sitkanske smrče je veoma širok, jer se uz obalu Pacifika sjeveroameričkog kontinenta pruža od 41° do 61° sjeverne širine, i od 121° do 153° zapadne dužine. Provenijencije sitkanske smrče koje su zastupljene u ogledu obuhvataju područje od 45° 49´ do 50°03´ sjeverne širine, i od 121° 45´ do 127° 02, zapadne dužine sa nadmorskim visinama od 18 do 366 m, od države Oregon (SAD) na jugu do Britanske Kolumbije (Kanada) na sjeveru. Osnovni podaci o provenijencijama i meteorološkim elemetndma dati su u tabeli br. 1. Kako se vidi, prosječne godišnje temperature variraju između 7,8° C i 11,7° C, prosječna temperatura najhladnijeg mjeseca između —0,6° C i 3,9° C, prosječena godišnja amplituda temperature između 12,3° C i 17,7° C. Apsolutne maksimalne temperature variraju između 35° C i 40° C, a apsolutne minimalne između — 20° C i —25° C, tako da apsolutna godišnja amplituda varira između 55° C i 65° C. Može se konstatovati da su u najhladnijem mjesecu temperature dosta visoke, jer je jedino na meteorološkoj stanici registrovana negativna temperatura od — 0,6° C. Ni prosječne temperature najtoplijeg mjeseca nisu visoke, jer se areal sitkanske smrče nalazi u pojasu magle (fog. belt), koje se javljaju tokom cijele godine, te znatno utiču i na snižavanje temperature. Kao posljedica ovog toka temperature, i prosječna godišnja kolebanja temperature nisu visoka. U periodu maj-septembar, prosječne temperature variraju između 12,5° C i 17,1° C, a vegetacioni period traje 134 do 212 dana. Najkraći vegetacioni period konstatiran je kod najsjevernije provenijencije (prov 305) i prov 3067 koja se nalaze više u unutrašnjosti kontinenta. Najduži vegetacioni period je na području prov. 3012. Godišnja količina oborina varira između 788 mm i preko 3000 mm. Najviše oborina imaju stanice koje su izložene direktno vjetrovima sa Pacifika koji donose oborine, a najmanje one koje se nalaze na suprotnoj strani. Raspored oborina pa godišnjim dobima i u periodu V — IX vidljiv je iz tabele 2. Rasopred oborina je izrazito oceanski, jer su najveće količine oborina u hladnijem periodu godine (jesen zima: oko 70%), dok na topliji dio godine (proljeće — ljeto) otpada svega oko 30% od godišnje količine. Posebno suho godišnje doba je ljeto, kada padne svega 7% do 12% godišnje količine. Posebno suhi mjeseci su juli i august kada padne svega 1% do 3% od godišnje količine, dok u mjesecima sa najviše oborina padne 12% do 16%). I ove male količine oborina u vegetacionom periodu nisu smetnja da sitkanska smrča dostigne značajne dimenzije i prosječni zapreminski prirast od preko 14 m3 krupno drveta po hektaru. Ovo iz razloga što se gotovo cijeli areal nalazi uz obalu Pacifika u pojasu magle (fog belt), gdje se značajna količina oborina dobija putem magle, koju obični kišomjeri ne registriraju. Da sitka ima na raspoloženju dovoljnu količinu vode govori i okolnost da su te šume u svako doba godine vlažne i da i to u toku ljeta kada ne pada kiša sa iglica kaplje voda. 305 |