DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 7-8/1988 str. 23 <-- 23 --> PDF |
IZVORNI ZNANSTVENI ČLANCI — ORIGINAL SCIENTIFIC PAPERS UDK 630*232.328 Sum. list CXII (1988) 317 UTICAJ FITOHORMONA NA OŽILJAVANJE ZELENIH REZNICA LISTOPADNOG I ZIMZELENOG UKRASNOG ŠIBLJA I DRVEĆA Rudolf KASTORI, Dušan MILJKOVIĆ, Agnes POTKONJAK i Rade NIKSlC SAŽETAK. Ispitivano je dejstvo dva preparata Biokor-a i Stikor- a na ožiljavanje zelenih reznica listopadnog i zimzelenog šiblja i četinara, ukupno 23 vrsta. Aktivnu materiju u Biokor-u čini a-naftisirćetna kiselina, a kod Stikor-a $-indolbuterna kiselina. Oba preparata kod većine ispitivanih vrsta, podsticala su rizogenezu i zahvaljujući tome povećali procenat ožiljenih reznica i masu korena po reznici. U nekih biljnih vrsta kod kojih bez tretmana nije došlo uopšte do rizogeneze primenom pomenutih preparata postignut je veoma visok procenat ožiljavanja, često blizu 100%. Efekat Biokor- a i Stikora u 14 ispitivanih vrsta bio je približno isti, kod tri biljne vrste uticaj Biokor-a je bio veći a kod četiri Stikor se pokazao djelotvornijim. UVOD Vegetativno razmnožavanje putem reznica je jedan od načina klonske multiplikacije viših biljaka. U rasadničarskoj proizvodnji sadnice ukrasnog šiblja i drveća često se proizvode vegetativnim putem, ožiljavanjem odrvenelih zrelih ili zelenih letnih reznica. Postoje i drugi načini klonalnog ili aseksualnog razmnožavanja viših biljaka (Branka Ko 1 e vs k a-Pl e t i k a p i ć, 1982) koji su već našli i svoj´u komercijalnu primenu. međutim, posmatrano sa praktičnog stanovišta i s tim u vezi masovnost primene, barem do sada, najznačajnije je putem zrelih i zelenih reznica. Upravo zbog toga su već duži niz godina pojedini problemi ožiljavanja reznica predmet brojnih kako teoretskih tako i praktičnih istraživanja. Sa teoretskog stanovišta izučava se regulatorna uloga fitohonmona u rizogenezi i dr., a sa praktičnog čine se napora u pravcu iznalaženja optimalnih (uslova za ožiljavanje reznica i mogućnosti njihove primene kod sve većeg broja različitih biljnih vrsta, posebno onih u kojih teže dolazi do rizogeneze (Armson et al., 1980, Vuletić i Mančić, 1984, Grbić, 1985, M e đ e do v i ć. 1986 i dr.). Pri vegetativnom razmnožavanju biljaka putem reznica najznačajnije je da se kod što većeg broja reznica po mogućstvu ea kratko vreme obrazuje dobro razvijen, zdrav korenov sistem. U tome značajnu ulogu imaju fitohor- Prof. dr. Rudolf Kastori, Poljoprivredni fakultet, Novi Sad Prof. dr. Dušan Miljković, Prirodno-matematički fakultet, Novi Sad Dipl. inž. hort. Agnes Potkonjak, dipl. inž. agr. Rade Nikšić, KRO »Čihaš Be ne« OOUR Biljna proizvodnja i parkovi, Sombor 317 |
| ŠUMARSKI LIST 7-8/1988 str. 24 <-- 24 --> PDF |
moni iz grupe auksina koji stimutišu deobu ćelija koja vodi ka obrazovanju vegetativnih i bočnih korenova. Zahvaljujući tom saznanju pri vegetativnom razmnožavanju biljaka reznicama posebno kod onih vrsta gdje je ožiljavanje reznica slabo i sporo ili uopšte bez dodatnog tretmana ne uspeva, koriste se sintetiizovane materije rasta najčešće iz grupe indolderivata koji se odlikuju auksinskim dejstvom. Pored derivata indola obrazovanje vegetativnih korenova u određenim uslovima i u nekih biljnih vrsta mogu da podstiču i druge supstance kao što su: nikothiska kiselina, vitamin B i C, huminske kiseline i dr. Danas postoji velik broj komercijalnih preparata za podsticanje ožiljavanja reznica. Oni se primenjuju u obliku praha ili u vidu rastvora. Pri upotrebi rastvora, zavisno od kocentracije aktivne materije i dr. tretiranje reznica može da traje kratko nekoliko sekundi ili duže do 24 časa (H a r tmann i Kes.ter, 1975). Takvih preparata pod raznim komercijalnim nazivima bilo je i u nas. Usled restrikcije uvoza ovi preparati postali su deficitarni, zbog čega se došlo na ideju da se takav jedan preparat napravi, ali isključivo iz domaćih sirovina. Kao rezultat takvog nastojanja Poljoprivredni fakultet Institut za ratarstvo i povrtarstvo u Novom Sadu i Prirodno-matematičiki fakultet Zavod za herniju u Novom Sadu u dogovoru Isa H. I. »Zorka« iz Subotice napravili su preparat čiji je komercijalni naziv »Biokor«. U našem raniijem radu (Kas to r i et al., 1984) proučili smo dejstvo ovog preparata na ožiljavanje zelenih reznica hrizantema, muškatli, karanfila i zrelih reznica vinove loze. Utvrđeno je da tretiranje reznica kod pomenutih biljaka Biokorom povećava kako procenat ožiljenih reznica tako i masu i dužinu obrazovanih vegetativnih korenova. Mitr o vi ć (1986) je u svom radu utvrdio statistički značajno pozitivno dejstvo Biokora na brzinu ožiljavanja, broj i dužinu i masu korena, dužinu i masu izdanka pri ožiljavanju reznica lucerke. METODA I MATERIJAL U rasadničarskoj proizvodnji u cilju indukcije rizogeneze kod reznica obično se koriste komercijalni preparati koji sadrže kao aktivnu materiju razna sintetizovana jedinjenja sa auksinskim dejstvom. Aktivnu materiju u Biokoru čini a-naftilsirćetna kiselina koja se nalazi u koncentraciji od 0,1%. Imajući u vidu da pojedini indolderivati ispoljavaju nejednaku efikasnost pri indukciji rizogeneze kod različitih biljnih vrsta dejstvo Biokora upoređeno je sa preparatom Stikor u kome aktivnu materiju čini 3-indolbuterna kiselina. Njen sadržaj u preparatu iznosi 0,5%. Ispitivanja su vršena 1984. i 1985. godine u proizvodnim uslovima u rasadniku »Cihaš Bene« u Somboru. Ispitivanjima je obuhvaćeno više vrsta listopadnog i zimzelenog ukrasnog šiblja i vrsta listopadnog i zimzelenog drveća. Kako se pri ožiljavanju zrelih zimskih reznica drvenastih šumskih i hortikulturnih biljaka kod niza vrsta ne postižu zadovoljavajući rezultati u ovom radu korišćene su zelene-letnje reznice. Zelene reznice su uzimane kod listopadnog ukrasnog šiblja i drveća zavisno od biljne vrste od druge polovine jula do polovine avgusta, a kod četinara u drugoj polovini avgusta. Zelene reznice su uzimane iz matičnjaka KRO »Čihaš Bene« OOUR Biljna proizvodnja i parkovi. Starost .matičnih stabala sa kojih su uzete reznice zavisno od vrste 318 |
| ŠUMARSKI LIST 7-8/1988 str. 25 <-- 25 --> PDF |
kretala se od 4 do 15 godina. Uočeno je da starost matičnih stabala utiče na rizogenezu reznica. posebno nekih četinarskih vrsta. Na primer kod Juniperus virginiana »Skyrocel« reznice uzete sa starih stabala veoma su se slabo ožiljavale. U ogledu je upoređivano ožiljavanje reznica koje su uzete sa stabala približno iste starosti. Tretiranje reznica obavljeno je stavljanjem preseka reznica u Biokor odnosno Stikor koji su nalik na puder. U slučaju da se na vlažnoj površini preseka zadržala veća količina preparata višak je odstranjen stresanjem. Prilikom tretiranja reznica sa fitohormonima donji deo reznica istovremeno je tretiran i sa fungicidima u cilju sprečavanja pojave gljivičnih oboljenja. Reznice su ožiljavane u plastenicima u krupnoj frakciji rečnog peska (frakcija 0,2 mm) ispod kojeg se nalazio sloj treseta debljine oko 1 do 2 cm. Orošavanje je vršeno ručnim atomizerima svaka dva i po sata. Prilikom ocenjivanja ožiljavanje reznica kao ožiljene uzete su reznice sa najmanje tri dobro razvijena adventivna korena. Broj ispitivanih reznica bio je različit kod pojedinih biljnih vrsta i tretmana, ali uvek dovoljno velik da bi se mogao doneti pouzdan zaključak (tab. 1). Iz ekonomskih razloga broj netretiranih reznica bio je kod svih ispitivanih biljnih vrsta manji nego tretiranih, da bi se na taj način smanjio rizik odnosno šteta od velikog broja neožiljenih reznica. Iz istih razloga broj reznica kod kojih je utvrđena masa korenovg sistema bio je ograničen zavisno od biljne vrste na 10 do 20 reznica. Masa suve materije korenovog sistema određena je na taj način što su korenovi skidani sa reznica, a zatim sušeni u sušionici na 105° C do konstatne mase. REZULTATI ISPITIVANJA I NJIHOVO TUMAČENJE Rezultati ispitivanja uticaja Biokora i Stikora na ožiljavanje reznica listopadnog i zimzelenog šiblja i četinara, kod ukupno 23 vrste prikazan je u tab. 1. Iz rezultata prikazanih u tab. 1 i si. od 1 do 3 može se uočiti da reznice listopadnog i zimzelenog šiblja nekih ispitivanih vrsta bez primene hormonskih preparata nisu se ožilile. Ako jesu tada samo veoma mali, praktično zanemarljiv i to obično veoma slabo. Oba preparata kod većine ispitivanih biljnih vrsta podsticala su rizogenezu i zahvalijujuć tome povećala procenat ožiljenih reznica. Ako se uporedi efekat Biokora. preparata vi kojem aktivnu materiju čini a-naftilsireetna kiselina i Stikora u kojem je to P-indolbuterna kiselina može se uočiti da je njihovo dejstvo u većini ispitivanih vrsta bilo jednako ili slično, a samo kod nekih vrsta se uočava izvesna razlika između njihovog dejstva. Pored toga što rezultati nisu statistički obrađeni oni se mogu smatrati pouzdanim pošto su ispitivanja kod većine biljnih vrsta obavljena sa velikim brojem reznica, posebno u slučaju primene hormonskih preparata. Ako se razlika u procentu ožiljenih reznica > 10´Vo između dva tretmana uzima kao statistički pouzdana, što je obično slučaj u većini bioloških eksperimenata koji su izvedeni sa dovoljnim brojem ponavljanja, tada se može zaključiti da je dejstvo Biokora i Stikora kod 14 ispitivanih vrsta bilo isto tj. da je razlika u procentu ožiljenih reznica tretiranih sa Điokorom odnosno Stikorom bila manja od 10%. Efekat Biokora bio je veći kod tri |
| ŠUMARSKI LIST 7-8/1988 str. 26 <-- 26 --> PDF |
^\dC> SI. 1. — Ožiljene reznice Juniperus communis »Hibernica« S leva na desno: kontrola; tretirano sa Biokorom; tretirano sa Stikorom Rooted Juniperus communis »Hibernica« cuttings Left to right: control; treated with Biokor; treated with Stikor SI. 2. i— Ožiljene reznice Viburnum opulus sterile S leva na desno: kontrola; tretirano sa Biokorom; tretirano sa Stikorom Rooted Viburnum opulus sterile cuttings Left to right: control; treated with Biokor; treated with Stikor |
| ŠUMARSKI LIST 7-8/1988 str. 27 <-- 27 --> PDF |
SI. 3. — Ožiljene reznice Euonymus japonicus S leva na desno: kontrola; tretirano sa Biokorom; tretirano sa Stikorom Rooted Euonymus japonicus cuttings Left to right: control; treated with Biokor; treated with Stikor biljne vrste (Ribes sanguineum »King Edward VII«, Thuja occ. »Smaragd« i Juniperus virginiana), a Stikora kod četiri (Magnolia liliiflora nigra, Juniperus cinensis, Picea glauca »Conica« i Juniperus sab. Tamarscipholia«), a kod dve biljne vrste ispitivano je dejstvo samo jednog preparata Biokora. Samo u dva slučaja pri upotrebi Stikora kod Thuja occ, »Smaragd« i Juniperusvirginiana procenat ožiljenih reznica bio je manji kod tretiranih nego kod kontrolnih, netretiranih reznica. Pri razmnožavanju biljaka reznicama pored udela ožiljenih reznica značajno je i razvijenost njihovog korenovog sistema, pošto od toga u velikoj meri zavisi broj primljenih biljaka, a naročito njihov početni porast posle presađivanja u rasadniku. Ako se analiziraju dobiveni rezultati (tab. 1) može 321 |
| ŠUMARSKI LIST 7-8/1988 str. 28 <-- 28 --> PDF |
se uočiti da bez obzira na tretman, masa suve materije korenovog sistema obračunata po reznici bila je veoma različita ´.kod pojedinih biljnih vrsta. Sto se tiče uticaja tretmana on je bio mnogo manje izražen na masu korenovog sistema nego na procenat ožiljenih reznica. Kod vrsta u kojih je procenat ožiljenih reznica kod kontrole bio mali masa korenovog sistema obračunata po reznici nije se mnogo razlikovala od mase korenovog sistema tretiranih reznica. Ovo ukazuje da su primenjeni sintetizovani regulatori rastenja u prvom redu ispoljili premisivno dejstvo indukujući nizogenezu, a u manjoj meri modifikatorsko dejstvo ubrzavajući Szduživanje i uopštc rast korenovog sistema. Uticaj fitohormonskih preparata Biokor-a i Stikor-a na ožiljavanje zelenih reznica listopadnog i zimzelenog ukrasnog šiblja i drveća Effect of phytohormone chemicals Biokor and Stikor upon rooting of green cuttings of deciduous and evergreen ornamental shrubs and trees Tab. 1 Biljna vrsta Plant species Tretman Treatment Broj ispitivanih reznica No. % ožiljenih reznica % Masa suve materije korena mg reznica1 cuttings investigated rootid cuttings Root dry mass mg. cutting—1 1 2 3 4 5 Listopadno šiblje Deciduous shrubs Viburnum opulus sterile K B 26 111 0 95,49 0 278,2 S 89 97,75 199,5 Ligustrum ovalifolium K 30 46,66 22,8 aureum B 490 91,83 39,1 S 180 89,58 27,5 Kernia japonica K B 30 250 0 77,20 0 21,7 S 300 33,33 22,0 Ribes sanguincum »King K 20 0 0 Edward VII« B 240 65,83 31,6 S 274 44,91 26,3 Magnolia liliiflora nigra K 30 0 0 B 105 40,51 37,6 S 130 60,00 27,6 Vaigelia bristol ruby K 30 (1 0 B 443 98,21 61,9 S 704 97,72 73,2 Lonnicera japonica aurea K B 30 182 76,66 100,00 33,0 32,9 S 237 100,0 35,4 |
| ŠUMARSKI LIST 7-8/1988 str. 29 <-- 29 --> PDF |
Zimzeleno šibljeAcuba japonica Evergreen shrubs K B S 30 296 468 0 100,00 100,00 0 195,5 207,7 Viburnum rhytidophillum Pachysandra terminalis Prunus laurocerasus K B K B s K B S 19 582 30 318 318 30 63 300 0 89,69 0 88,94 86,79 0 95,23 98,66 0 117,5 0 35,6 36,9 0 50,3 38,1 Euonymus japonicus K B S 30 618 600 0 100,0 100,0 0 109,5 80,5 Berberis stenophylla K B 44 80 27,27 90,00 18,9 26,3 Hypericum calycium K B S 352 4859 5815 90,34 94,44 94,75 11,5 37,5 46,8 Punica granatum K B S 20 340 260 0 94,11 97,69 0 21,6 20,8 Četinari Conifers PiceaTaxus glauca »Conica« baccata »Fastigiata K B s K B S 50 380 350 50 250 250 46,00 57,37 81,71 36,00 84,00 72,80 31,7 39,8 44,0 177,6 174,2 180,6 Juniperus sab. »Tamariscipholia« K B S 50 600 560 80,000 70,00 85,71 115,0 97,1 95,1 Juniperus cinensis K B S 50 1050 850 24,00 40,95 63,23 72,0 107,3 112,8 Thuja occ. »Columna« K B S 50 500 500 76,17 86,00 80,00 393,4 483,0 377,1 Thuja occ. »Smaragd« K B S 50 250 380 48,00 64,90 31,58 166,0 218,2 122,8 Juniperus virginiana K B S 50 350 400 52,00 80,00 41,00 123,7 137,9 127,3 323 |
| ŠUMARSKI LIST 7-8/1988 str. 30 <-- 30 --> PDF |
Juniperus communis K 50 68,00 48,2 »Hibernica« B 1000 68,00 83,7 S 1020 69,61 110,0 K — kontrola, ne tretirano; B — Biokor; S — Stikor K — control, untreated; B — Biokor; S — Stikor Kod svih ispitivanih vrsta kod kojih je i kod netretiranih reznica došlo do obrazovanja adventivnih korenova masa suve materije korenovog sistema obračunata po reznici bila je najveća kod kontrolnih reznica samo kod jedne vrste Juniperus sab. tamariscipholia, pri upotrebi Biokora kod 10, a pri korišćenju Stikora kod 11 vrsta. Potrebno je međutim, istaći da su razlike u masi suve materije korenovog sistema između pojedinih tretmana kod većine ispitivanih biljnih vrsta male. Izuzetak čine Thuja occ. columna i Thuja occ, smaragd kod kojih je masa korenovng sistema reznica tretiranih sa Biokorom bila značajno veća nego kod reznica tretiranih sa Stikorom. U cilju podsticanja rizogeneze najrasprostranjenija je danas u rasadničarskoj proizvodnji primena sintetizovanih regulatora rastenja iz grupe auksina i to: P-indolsirćetna kiselina, oc-naftilsirćetna kiselina i (3-indolbuterna kiselina. Za (3-dndolsirćetnu kiselinu je utvrđeno da se brzo razlaže i da se u biljkama sa mesta tretmana brzo premešta u druge delove biljke izazivajući ponekad nepoželjne sporedne efekte pošto koncentracije koje podstiču rizogenezu inhibiraju razvoju pupoljaka. Otuda se danas sve više upotrebljavaju u cilju oždljavanja reznica sintetizovani auksini (3-naftilsirćetna kiselina i p-indolbuterna kiselina koje su delotvorne i pri manjim koncentracijama, stabilniji su i manje pokretni u biljkama od P-imdolsirćetne kiseline (Su ra n a i, 1978). Izbor vrste i koncentracije regulatora rastenja veoma je značajno pošto njihov uticaj na ožiljavanje reznica različitih vrsta nejednak. Na to ukazuju radovi brojnih autora (Bog dano vi ć, 1971, G r b i ć, 1984, Međedovdć, 1987 i dr.), a takođe i naši rezultati ispitivanja. Potrebno je međutim, istaći da je efekat Biokora i Stikora kod ove dve trećine od ukupno ispitivanih biljnih vrsta bio približno jednak bez obzira što su im aktivne materije različite. To međutim, ne umanjuje značaj ispitivanja dejstva različitih sintetizovanih i prirodnih regulatora rastenja na ožiljavanje reznica različith biljnih vrsta, pošto neke vrste reaguju veoma specifično na pramenu pojedinih regulatora rastenja zavisno od njihovih hemijskdh i drugih osobina. Zbog toga takva saznanja mogu u značajnoj meni da unaprede rasadničarsku proizvodnju u kojoj se primenjuje vegetativno razmnožavanje reznicama posebno onih vrsta kod kojih bez primene regulatora rastenja ne dolazi do indukcije rizogeneze. ZAKLJUČAK Ispitivano je dejstvo dva preparata Biokora i Stikora na ožiljavanje zelenih reznica listopadnog i zimzelenog šiblja i četinara, ukupno 23 vrste. Aktivnu materiju u Biokoru čini a-naftilsirćetna kiselina, a kod Stikora P-indolbuterna kiselina. Na osnovu dobivenih rezultata mogu se izvesti sledeći zaključci: 324 |
| ŠUMARSKI LIST 7-8/1988 str. 31 <-- 31 --> PDF |
Oba preparata kod većine ispitivanih vrsta podsticala su rizogenezu i zahvaljujući tome povećali procenat ožiljenih reznica. Kod nekih biljnih vrsta kod kojih bez tretmana nije došlo uopšte do rizogeneze (Aucuba japonica, Eou- Jiymus japonicus. Punica granatum i dr.) primenom pomenutih preparata postignut je veoma visok procenat ožiljavanja, često blizu 100%. Efekat Biokora i Stikora kod 14 ispitivanih vrsta bio je približno isti (razlika u procentu ožiljenih reznica bila je manja od 10%), kod tri biljne vrste Ribes sanguineum »King Edward VII«, Thuja occ. »Smaragd« i Juniperus virginiana efekat Biokora je bio veći, a kod četiri vrste Magnolia liliflora nigra, Juniperus cinensis, Picea gauca »Goniča« i Juniperus sab. »Tamariscipholia « Stikor se pokazao delotvornijim. Uticaj tretmana na masu suve materije korenovog sistema obračunato po reznici bio je mnogo manje izražen nego na procenat ožiljenih reznica. Kod svih ispitivanih vrsta kod kojih je i kod netretiranih reznica došlo do obrazovanja adventivnih korenova masa suve materije korenovog sistema obračunata po reznici bila je najveća, kod kontrolnih reznica samo kod jedne vrste Juniperus sab. tamariscipholia, pri upotrebi Biokora kod 10. a pri korišćenju Stikora kod 11 vrsta. Iz izloženog se može zaključiti da se primenorn Biokora i Stikora značajno može poboljšati procenat ožiljavanja reznica kod brojnih vrsta listopadnog i zimzelenog ukrasnog šiblja i četinara. LITERATURA 1. Arms on, K. A., Fung, M., Bunting, W. R.: Operational Rooting of Black Spruce Cutting. Journal of Forestry, 341—343, 1980. 2. Bogdamović, M., Mamojlović, G.: Ožiljavanje reznica ukrasnog šiblja na pepelu termoelektrana. Šumarstvo, 5/6, 41—49, 1981. 3. Grbić , M.: Prethodna istraživanja sibirskog brijesta i iznalaženje optlirnalndh metoda za njegovo vegetativno razmnožavanje radi osnivanja semenskih plantaža. Šumarski pregled, 1/2 i 3/4, 163—172, 1984. 4. Grbić , M.: Uticaj temperaturnih predtretmana na ožiljavanje reznica Juni peru s virginian a »Skyrocket«. Glasnik šumarskog fakulteta, 64, 411— —419, 1985. 5. H ar tmann, H. T., K es t er, D. E.: Plant propagation: Principles and Practice Hall, Engewood Clifts, New Yersey, 1975. 6. Kas tori, R., Cindrić, P., Karasek, K., M i 1 j ko vi ć, D.: Uticaj »Biokor- a« na ožiljavanje reznica hrizantema, muškatli, karanfila li vinove loze. Agrohemija, 2, 131—139, 1984. 7. Kolevsk a-P letikapić, Branka: Primjena kulture tkiva u šumarstva. Teorijski i praktični aspekti kulture tkiva biljaka. Zbornik I. seminara Jugoslovenskog društva za fiziologiju biljaka 110—121, Novi Sad, 1982. 8. M e d j e d o v i ć, S.: Ožiljavanje reznica munike, molike d, omorike u cilju razvijanja tehnologije masovne proizvodnje sadnica. Zbornik referata VII kongresa biologa Jugoslavije, Budva, 229, 1986. 9. Medjedović , S.: Ožiljavanje reznica u cilju razvijanja tehnologije masovne proizvodnje sadnica. Šumarstvo i prerada drveta, 1—3, 27—33, 1987. 10. Mitrović , S.: Primena stomulatora u ožiljavanju i vegetativnom razmnožavanju lucerke. Arhiv za poljoprivredne nauke, 47, 131—148, 1986. 325 |
| ŠUMARSKI LIST 7-8/1988 str. 32 <-- 32 --> PDF |
11. Su r any, D.: Ndvekedesszabalyzok a kerteszetben. Mezogazdasagi Kiado, Budapest, 1978. 12. Vučetić , D., M a n č i ć, A.: Uloga »Mist propagation« metode u autovegetativnom razmnožavanju reznica. Šumarstvo, 3/4, 27—35, 1984. The Effect of Phytohormones Upon Rooting of Greeen Cuttings of Deciduous and Evergreen Ornamental Shrubs and Trees Summary The effect of two chemicals (»Biokor« and »Stikor«) upon -rooting of green cuttings of deciduous and evergreen shrubs and conifers (total of 23 species) was tested. Active principles of Biokor and Stikor are alpha-naphthyl acetic acid and beta-indol butyric acid resceptively. On the basis of the results obtained, one can draw the following conclusions: The two chemicals under consideration induced rhizogenesis and consequently increased the percentage of rooted cuttings in most species investigated. In a number of plant species, in which rhizogenesis did not take place in the absence of chemical treatment (Aucuba japonic a, Euonymus japonicus, Punica gr an a turn, etc.), application of the chemicals resulted in an extremely high rooting percentage (frequently app. 100%). Biokor and Stikor were found to be almost equally effectual upon 14 species investigated (difference in percentage of rooted cuttings was less than 10%), the 3 species (R i b i s sanguine urn »King Edward VII«, Thuja o c c. »Smaragd «, and Juniper us virginiana) were mare affected by Biokor while 4 species (Magnolia 1 i 1 i i f .1 o r a nigra, Juniper us c i n e n s i s, Piceag 1 a u c e »Conica«, and Juniperu s sab . »Tamarichipholia«) by Stikor. The effect of treatment upon duy mass of root system, calculated per cutting, was expressed to afar lesser extent than upon percentage of rooted cuttings. In all the species in which also to untreated cuttings formation of adventive roots was observed, dry mass of root system calculated per cutting was the highest, i whereas Biokor induced the highest dry mass in 10 and Stikor tin 11 plant species. In conclusion, the application of Biokor and Stikor may significantly increase the percentage of rooted cuttings of a great number of species of deciduous and evergreen ornamental shrubs and conifers. |