DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 3-5/1990 str. 31 <-- 31 --> PDF |
IZVORNI ZNANSTVENI ČLANCI — ORIGINAL SCIENTIFIC PAPERS UDK 630*301.151.001 Sum. list CXIV (1990) 141 DIMENZIJE SOCIOEKONOMSKOG STATUSA ŠUMARA Anđelka ŠAJKOVIĆ* SAŽETAK. Kao i u drugim djelatnostima tako i u šumarstvu postoji diferencijacija medu zaposlenima, odnosno, nazire se hijerarhija. U našim sociološkim istraživanjima pokušali smo da točno izmjerimo tu hijerarhiju. U ovom članku položaj pojedinaca zaposlenih u šumarstvu utvrđujemo pomoću indeksa socioekonomskog statusa klasificirajući zaposlene u pet rangova. UVOD Pojam »socioekonomski status« je dosta kompleksan i sadrži u sebi niz elemenata i teorijskih pretpostavki od kojih je potrebno poći. Webe r jedan je od autora za kojeg se smatra da je prvi upotrijebio izraz »društvena slojevitost« i sa takvim načinom promatranja društva zanemario Marxov aktivistički stav prema društvu. Weber u svojoj teoriji stratifikacije uzima tri osnovna elementa i to klasLi, status i moć. Klasa pripada ekonomskoj sferi, moć političkoj, a status je sve ono što je označeno ocjenom časti i prestiža, odnosno to je društveni ugled koji je uvjetovan određenim stilom života. Za stil života se kaže: »Po svom sadržaju, staleški ugled se obično izražava u tome što se od svakog koji hoće da pripada krugu pre svega očekuje određeni stil u vođenju života (Đ u r i ć, 1987). Mill s u svojoj teoriji stratifikacije uz klasu, status i moć uvodi četvrtu dimenziju, zanimanje, jer zanimanje je izvor dohotka, sadrži određeni stupanj moći i vezano je za statusni položaj. Statusni položaj zasniva se na društvenim odnosima. Ugled je pretpostavka odnosa. Obilježja ugleda jesu: zanimanje, imovina, obitelj, odgoj, dohodak, moć i sve ostalo što pojedince razlikuje jedne od drugih. Prema ovim kriterijima pripadnici gornje klase imaju visok ugled, a pripadnici donje klase nizak ugled. U »Rječniku sociologije i socijalne psihologije« (1977) status je definiran kao »položaj, mjesto, pozicija subjekta u strukturi neke društvene cjeline (grupe, zajednice, organizacije).« U ovom radu »socioekonomski status« može se definirati kao položajzaposlenih ocijenjen kroz dimenziju društvene podjele rada, ekonomsku dimenziju, dimenziju stambenog položaja, dimenziju političke participacije, a izražen skupnim indeksom koji možemo nazvati »indeks socioekonomskog statusa«. * Mr. Anđelka Šajković, prof, sociologije, asistent, Šumarski fakultet Sveučilišta u Zagrebu, Šimunska cesta 25. |