DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 11-12/1996 str. 45 <-- 45 --> PDF |
V. Ivanek: NEKA SVOJSTVA TALA U EKOSUSTAVIMA NIZINSKI] I SUMA I MOČVARNI! I TRAVNJAKA . Šumarski list br. [1-12, CXX (1996), 487-503 Iz tablice 2 vidljivo je da su pod šumom poljskog jasena površinski horizonti tla glinasti do teško glinasti. Razlike postoje ne samo u količini čestica gline <0.002 mm već i u debljini glinastog površinskog horizonta. To ukazuje da su čimbenici oglinjavanja u dosadašnjoj pedogenezi tla imali različit intenzitet i dužinu trajanja. Kao i na ostalim staništima nizinskih šuma važnu ulogu ima proces hidrogenizacije, koja se u toj šumi poljskog jasena sve rijeđe obavlja poplavnom vodom susjednih vodotoka, a sve češće izravnom oborinskom vodom koja stagnira na nepropusnom glinastom površinskom horizontu. U šumi poljskog jasena godišnje variranje klimatskih prilika je izrazitije pa se pojavljuju veće razlike između vlažnih i suhih razdoblja nego u šumi zatvorenije krošnje hrasta lužnjaka. Promjenjivost kontinentalne klime jače se ispoljava na tlo preko prozirnih krošnji poljskog jasena. Isto tako šuma poljskog jasena prema istraživanjima u bazenu Spačve, koje navodi Ra uš (1987), daje za oko 28% godišnje manju masu listinca i grančica koje pokriva tlo od šume hrasta lužnjaka. Sve su to razlozi da se u šumama poljskog jasena pojavljuje više prizemnog rašća koje podnosi izmjenu prekomjernog navlaživanja obično u proljeće i prekomjernog isušivanja u ljetu. Među tim biljnim vrstama posebno se ističe oštra busika. Svi ti florni i klimatski čimbenici staništa koji djeluju na odgovarajućoj prethodnoj diferencijaciji mehaničkog sastava aluvijalnih geoloških sedimenata potiču tvorbu glinastih čestica tla (oglinjavanje) u površinskom horizontu. Taj proces utječe s vremenom i na regresijski razvoj šuma poljskog jasena, a praćenje ponegdje početnim razvojem tla s mikroreljefom džombi. Prema tome, mikroreljef tla džombi, čiju je genezu na močvarnim livadama opisao Gračan in (1941), ima pravo ishodište u manje-više teško glinastom horizontu tla šuma poljskog jasena kao i na odvodnjenim staništima visokih šaševa (Magnocaricion). Budući daje takvo stanište sve više i isključivo pod utjecajem oborinske vode započinju istovremeno i procesi zakiseljavanja površinskog glinastog horizonta i ispiranje karbonata. Zbog toga su u šumama poljskog jasena površinski horizonti do 15 cm dubine jako kisele i kisele reakcije (pH), a na dubini 50-70 cm počinje obično neutralna reakcija koja većom dubinom prelazi u slabo alkaličnu reakciju. |