DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 1-2/2001 str. 37 <-- 37 --> PDF |
PRECJLEDNI ČLANCI REVIEWS Šumarski list br. 1-2,CXXV(2001), 35-43 UDK 630» 904 PORTUGAL, OSVRT NA ŠUMARSTVO I PRERADU DRVETA PORTUGAL, A BRIEF NOTE ON ITS FORESTRY AND FOREST INDUSTRIES Rudolf SABADI* SAŽETAK: Na jugozapadu Iberijskog polutoka, smješten je Portugal, koji je veći od Hrvatske za gotovo 50 %, s tim, da mu je broj stanovnika dva puta veći, a posljednjih desetak godina spada u red zemalja s najvišom stopom rasta bruto domaćeg proizvoda i standarda življenja. Do nedavno je spadao u najsiromašnije zemlje Europe, Portugal se izdigao do nevjerojatnih prekoračenih 10.000 US$ po stanovniku/god bruto domaćeg proizvoda. Padom Salazarove diktature, uspostavljene su demokratske i parlamentarne institucije ko je izvrsno funkcioniraju. Od 1974. godine Portugal ne bilježi nijednu ozbiljniju korupcionašku aferu, niti se igdje vlast kompromitirala bilo kakvim nečasnim djelima. Velike površine portugalskih šuma su pod hrastom plutnjakom, proizvodom kojim Portugal ima monopol na svjetskom tržištu, uslijed čega je drvna zaliha relativno malena, uzme li se u ubzir daje šumovitost zemlje 35 %. Jednako tako interesantan je živ izvoz borove smole, u kojoj Portugal isto tako drži monopol. U Portugalu se uz pomoć države, a isto i EZ, velik broj poljoprivrednih gospodarstava odrekao poljoprivredne proizvodnje. Zemljišta ispod ili na graničnoj proizvodnosti pretvaraju se uspješno u eukaliptusove plantaže, osiguravajući na taj način sirovine značajnoj i vrlo modernoj industriji celuloze i papira. Ne treba zanemariti činjenicu da pretežita proizvodnja u kemijskoj celulozi te izrada finijih papira nije zemlji nanijela probleme zagađivanja okoliša. Ključne riječi: Portugal: šumovitost -proizvodnja piljene građe proizvodnja pluta -smolarenje - eukaliptusove plantaže, šumarska politika. OPĆENITO - Generality Portugal, glavni grad Lisabon, prostire se na površini 10,562.000 stanovnika, s gustoćom naseljenosti (1995.) od 92.389 km2, ima godišnju stopu rasta populacije 114 stanovnika/km2. 0,6 % u razdoblju 1980-90. Sredinom 1990. procijenjen Očekivano trajanje života u prosjeku je 71,2 godina je broj stanovnika na 10,365.000, a sredinom 1995. u muškaraca, te 78,2 godina u žena. 1. KLIMA I GEOGRAFSKI POLOŽAJ - Climate and geographical site Klima je mediteranska, umjerenija blizinom Atlan- rana, često zapunjena nanosima). Sjever zemlje je brskog oceana, aridna na jugu gdje se uzgaja pšenica i dovit (Minho). Na jugu rijeke Tago proteže se plitak razvijeno je stočarstvo i to na velikim posjedima. plato Alentejo, nagnut prema zapadu, ograničen plani- Reljef Portugala odgovara zapadnom rubu iberijske nama Algarve. Na sjeveru Meseta, isprekidana i izbraz- Mesete (stara kristalinska podloga, raspucana i erodi- dana, tvori strme lance, usmjerene od jugozapada prema sjeveroistoku (Serra da Astrella). * Prof. (u m.), dr. sc. Rudolf Sabadi, Račkoga 12, Zagreb |