DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu



ŠUMARSKI LIST 11-12/2021 str. 15     <-- 15 -->        PDF

Planska cijena usluge pridobivanja drva statistički je značajno (p < 0,05), proporcionalno i jako povezana sa srednjom udaljenošću privlačenja drva (r = 0,82) te proporcionalno i slabo povezana sa nagibom terena (r = 0,34). Statistički značajno, planska cijena pridobivanja drva je negativno korelirana i osrednje povezana sa sječnom gustoćom (r = -0,42), slabije povezana sa obujmom srednjeg doznačenoga stabla (r = -0,32) i neto doznačenim obujmom drva (r = -0,30). Posebno valja istaknuti da od ulaznih parametara izraza za izračun planske cijene usluge pridobivanja drva (izrazi 1 – 3) statistički su značajni samo srednja udaljenost privlačenja drva, nagib terena te obujmam srednjeg doznačenoga stabla, odnosno od ulaznih parametara nisu iskazali statističku značajnost i povezanost: broj doznačenih stabala po ha te dva »subjektivna« parametra: stjenovitost terena i privlačenje drva uz nagib terena, koji su u korelacijskoj analizi bili uneseni kao opisne dihotomne varijable (0 – nije prisutan u LOT-u te 1 – prisutan u LOT-u). Isto tako, sječna gustoća i neto količina doznačenoga drva, iako statistički značajni pokazatelji, nisu ulazni parametri izraza za izračun planske cijene usluge pridobivanja drva, ali je sječna gustoća (m3/ha), izvedenica broja doznačenih stabala po ha i obujma srednjega doznačenoga stabla, a u slučaju kad se LOT sastoji od više odjela/odsjeka, planska cjena usluge pridobivanja drva ponderirana je sa neto obujmom doznačenoga drva (izraz 4).
Razlika ugovorene i planske cijene usluge pridobivanja drva, statistički je značajno (p < 0,05) negativno korelirana i slabo povezana s obujmom srednjeg doznačenog stabla (r = –0,22) te opisnim dihotomnim pokazateljem – pri­vlačenjem drva uz nagib terena (r = -0,20), odnosno proporcionalno i slabo korelirana s površinom LOT-a (r = 0,21). Navedenim, proizlazi da su privatni izvoditelji spremniji ponuditi niže cijene pridobivanja drva (međusobna konkurencija) za LOT-ove sa većim srednjim obujmom stabla, odnosno LOT-ove gdje ne prevladava privlačenje drva uz nagib, što je u skladu s prethodnim spoznajama. Negativna korelacija razlike ugovorene i planske cijene usluge pridobivanja drva i površine LOT-a, odnosno veće međusobno nadmetanje među privatnim izvoditeljima koje dovodi do nižih ugovorenih cijena u odnosu na plansku cijenu pridobivanja drva kod površinski manjih LOT-ova teško je objašnjiva pojava te je najvjerojatnije slučajnog karaktera, odnosno međudjelovanje svih utjecajnih čimbenika pridobivanja drva.
Podatke ugovorene cijene u ovisnosti o modelom izračunate planske cijene pridobivanja drva prikazuje slika 2, sa statistički je značajnom (p < 0,05) i vrlo jako koreliranom ovisnošću (r = 0,819). Ovisnost je izjednačena linearnim regresijskom modelom uz koeficijent determinacije 0,667. Navedenim, se može zaključiti da 66,7 % varijabilnosti ugovorene cijene pridobivanja drva je objašnjivo izračunatom planskom cijenom usluge pridobivanja drva, što govori i o samoj dobroti prikazane metode izračuna planske cijene pridobivanja drva.
U cilju traženja mogućnosti unapređenja metode izračuna planske cijene pridobivanja drva, regresijskom analizom istražena je ovisnost razlike ugovorene i planske cijene usluge pridobivanja drva o obujmu srednjeg doznačenog stabla (slika 3). Iako, statistički značajna (p < 0,05) povezanost navedenih varijabli, uslijed velikog rasipanja podataka te slabu negativnu korelaciju (r = -0,22), doveli su do niskog koeficijenta determinacije (R2 = 0,049) utvrđenoga regresijskom analizom. Međutim, značenje prikazane ovisnosti